- *မ်က္ရည္ယုိဗုံး၊ မီးေလာင္ဒဏ္ရာမ်ား၊ ေဆးပညာအျမင္ႏွင့္ အကုသုိလ္ ဖန္တီးမွဳ*

- *မ်က္ရည္ယုိဗုံး၊ မီးေလာင္ဒဏ္ရာမ်ား၊ ေဆးပညာအျမင္ႏွင့္ အကုသုိလ္ ဖန္တီးမွဳ*
-ေဒါက္တာ ဇီ၀က (ကေမၻာဇ--၁၀-၁၂ -၂၀၁၁
အပုိင္း(၁)

သတင္းမီဒီယာအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အင္တာနက္ ၀က္ဘ္ဆုိက္ (Web Sites) မ်ား၊ ရုပ္သံလြင့္ ဌာနမ်ားမွာ ဖတ္ရွဳ ျမင္သိလုိက္ရတဲ့ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ ၂၉။၁၁။၂၀၁၂ ခုႏွစ္ နံနက္ လင္းအားၾကီး ဂ၃(နာရီအခ်ိန္စီးနင္း တုိင္ခုိက္မွဳ၊ (သုိ႔မဟုတ္) လက္ပေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း သပိတ္စခန္းကုိ အင္အားသုံးျဖိဳခြင္းမွဳႏွင့္ အတူ ဘုရားသားေတာ္ သမုတိ သံဃာေတာ္ေတြ ၊ေက်းရြာသူ ေက်းရြာသားေတြ၊ မီးလွ်ံၾကားမွာေျပးလႊား ေအာ္ဟစ္ ျငီးျငဴသံ ျမင္ကြင္းေတြဟာ ရင္နင့္စရာ စိတ္ထိခုိက္စရာ၊ ေၾကကြဲ စရာေတြပါ။

တရုတ္ကုိ ေၾကာက္ ေနရတယ္လုိ႔ ၀န္ခံ ေျပာဆုိသူ ဦးေအာင္မင္း
ဗုဒၵဘာသာ၀င္မိဘ (၂) ဦးက ေမြးဖြားလာခဲ့ျပီး ဘာသာတရားအေပၚ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ သက္၀င္ယုံၾကည္မွဳ၊ က်င့္ၾကံ အားထုတ္မွဳေတြနဲ႔ အတူ လူနာေတြကုိ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ ေဆာင္ပါးရွင္အေနနဲ႔ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္း မ်က္ရည္၀ဲခဲ့ရပါတယ္။
ပထမအၾကိမ္ကေတာ့ (၂၀၀၇)ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္အေရးအခင္း ျဖစ္ခ်ိန္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႔ အေမွာင္ ကာလေတြ တုံးကပါ။

၂၀၀၈ မတုိင္မီ ယခင္ အစုိးရတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဘ၀ျဖင့္ လက္ပေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းအား စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူ ဦးသိန္းစိန္
အကုသုိလ္ အ၀ိဇၹာ အေမွာင္ေတြ ဖုံးေနတဲ့ အဲဒီကာလ အခ်ိန္က ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေမတၱာ ဘာ၀နာ ပြါးမ်ား၊ ဘုရားရွင္ရဲ႔ သုတ္ပရိတ္ေတာ္မ်ား၊ ရြတ္ဖတ္ရင္း စီတန္း လမ္းေလွွာက္ေနတဲ့ သံဃာေတာ္တန္းၾကီးနဲ႔ လုပ္သား ျပည္သူေတြ ေရထဲမွာ ေမွာက္ရက္ အေနအထား ၊သကၤန္း ေရစုိစုတ္ျပဲ ဒါဏ္ရာ ဗလပြနဲ႔ ပ်ံလြန္ေတာ္ မူေနတဲ့ သံဃာေတာ္ ရုပ္အေလာင္းမ်ား၊ (ေငြၾကာယံ စီနင္းမွဳ) ျမင္ကြင္းမွ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ အက်ိဳးအျပတ္၊ ေသြးကြက္၊ အုဌ္က်ိဳး အုဌ္ပဲ ့ ဖရုိဖရဲ အပ်က္အစီးမ်ားနဲ႔ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသုံးရာ (၀ိဟာရ)ေတြ စစ္ေျမျပင္ စစ္တလင္း ျမင္ကြင္းပမာ ျဖစ္ရတာေတြ၊ ၾကိဳးတုပ္ ရုိက္ႏွက္ခံရ၊ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံရတဲ့ သတင္းေတြ၊ ျမင္ကြင္းေတြဟာ မ်က္ေစ့ထဲက ယေန့တုိင္ အာရုံမွာပုံရိပ္ထင္ မွတ္သိမွဳမွာ မွတ္တမ္းတင္ သတိရဆဲ။
ဗုဒၵဘာသာ၀င္စစ္စစ္ ၊ရတနာ (၃)ပါး ယုံၾကည္ ကုိင္းရွိဳင္းသူေတြ မွန္သမွ်၊ သမုတိ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ား ဆုိတာ ဘုရားရွင္ရဲ႔ သားေတာ္ေတြ ျဖစ္ျပီး ရတနာ (၃)ပါး အႏြယ္၀င္ ၊သူေတာ္စင္မ်ား ျဖစ္တာမုိ႔ စိတ္နဲ႔ေတာင္ ျပစ္မွားရင္ ခင္ပြန္းၾကီး (၁၀)ပါး ၊အနႏၱ (၅) ပါးဂုိဏ္းသင့္ျပီး သံသရာမွာ ၊၀ိဘက္ၾကမၼာ၀င္၊တရားထူးတရားျမတ္ကုိ မသိမျမင္ ၊ ႏုိင္တဲ့ အၾကီးမားဆုံး အကုသုိလ္၊ကံၾကီးထုိက္မွဳေတြ ဆုိတာ သိၾကပါတယ္။
(အ၀ိဇၹာ) နဲ႔ (ေမာဟ) အေမွာင္ ဖုံးတ့ဲအခါ လူဆုိတဲ့ သတၱ၀ါဟာ ဆင္ျခင္တုံတရား ကင္းမဲ့တဲ့ တိရစၦာန္ ေတြထက္ ပုိျပီး ၾကီးေလးတဲ့ အကုသုိလ္ အမွဳေတြကုိ ျပဳတတ္ၾကပါတယ္။ဘယ္သူေသေသ၊ ငေတ မာရင္ျပီးေရာ ဆုိတဲ့ (ထုံး) ႏွလုံးမူျပီး ဘာမဆုိ လုပ္၀ံ့ၾကပါတယ္။

သပိတ္စခန္းႏွင့္ ျဖိဳခြင္းမွဳကုိ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းခဲ့ပါတယ္၊ အင္အား အမ်ားၾကီး မသုံးခဲ့ပါဘူးလုိ႔ ဆုိတဲ့ သူကဆုိ ၊ေနျပည္ေတာ္က ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ဒီမုိကေရစီက်င့္စဥ္၊ တည္ဆဲ(အာဏာရွင္) ဥပေဒမ်ားအရ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာပါလုိ႔ ေပါ့ေပါ့လြယ္လြယ္ ေျပာသူက ေျပာ ခဲ့ၾကပါတယ္။
မီးေလာင္ဗုံး၊ ဓာတုဗုံး မဟုတ္ပါဘူးလုိ႔ တဖက္က ေျဗာင္ကြယ္ ေျပာဆုိရင္း၊ ပါလာတဲ့ စကားက " Chemical- ေလးေတြစင္တာ " ဒီလုိပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္တဲ့။
သံေယာင္လုိက္ (ဘူး)ကြယ္ရင္း ေျပာခဲ့တဲ့ စကားူေတြၾကားမွာ (ေဖာ့စဖရပ္) ပါတဲ့ ဗုံးေတြ မသုံးေတာ့ပါဘူး၊ ဆုိတာ ပါေသး။ ေရွ ့ကဖုံး ၊ေနာက္ကေပၚ -- ပုဆုိးမလုံတဲ့ အရုး။ ဖုံးဖိလုိ႔ မရသလုိ ပါလား။ အစုိးရ အဖြဲ႔ရဲ ့သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကလည္း ခုတမ်ိဳး၊ ေတာ္ၾကာတမ်ိဳး အေျပာင္းအလဲေတြ ျမန္လုိက္ၾကတာ ၾကက္အီး တေပါက္ေတာင္ မၾကာ။
ျပည္တြင္းက ေဆးပညာရွင္၊ ဆရာ၀န္ သမားေတာ္ေတြ ဆုိရင္လဲ တုံးေအာက္က -(ဖား )လုိျပား၊ နီးရာ(ဓါး) ေၾကာက္ရတာေၾကာင့္ ဒါဏ္ရာ အမ်ိဳးအစားကုိ ျမင္ရင္၊ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆုိတာ သိရက္နဲ႔ ေရငုံ ႏွဳတ္ပိတ္ ေနၾကရ။ မွဳခင္းဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္ၾကီးေတြ အေနနဲ႔ မွတ္ခ်က္ မေပးရဲၾက။ သာမန္မီးေလာင္ ဒဏ္ရာ ပါလုိ႔ မပြင့္တပြင့္ ေျပာသူေတြက ေျပာၾကတယ္။ ေဆးရုံမွာ ဒါဏ္၇ာရသူေတြကုိ စာရင္း သြင္းေတာ့လဲ ရာဇ၀တ္ မွဳခင္းဆုိင္ရာ အမွဳ( Criminal Case) တဲ့။
ဒီလုိ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ဒီေဆာင္းပါးကုိေရးရပါတယ္။ လူညီ(ဤ) (ကၽြဲ ) ျဖစ္မဟုတ္ပဲ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ဆုိေနက် စကားအတုိင္း ေျပာရရင္ ႏုိင္ငံတကာစံႏွဳန္း၊ စံညၽြန္းမ်ားနဲ႔ အညီ ကမၻာ့ ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွာ သတ္မွတ္ ၊လက္ခံ က်င့္သုံးၾကတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒ ဆုိင္ရာ အျမင္၊ ေဆးပညာဆုိင္ရာ အျမင္ မ်ားနဲ႔ တင္ျပ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မ်က္ရည္ယုိဗုံး( Tear gas Grenades)/ Bombs။
မ်က္ရည္ယုိဗုံး အေၾကာင္းအေသးစိတ္ မေျပာခင္ ဘာေၾကာင့္ ၊ဘာရည္ရြယ္ခ်က္ေတၤနဲ႔ မ်က္ရည္ယုိွဗုံး ထုတ္လုပ္ျပီး သုံးၾကသလဲ ဆုိတာ အရင္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
လူထု အုံၾကြ၊ ဆူပူဆႏၵျပမွဳ ၊အဓိကရုဏ္းေတြ ျဖစ္တဲ့အခါ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးအတြက္ နည္းလမ္းတက် ၊ဒီမုိကေရစီက်င့္စဥ္အရ ႏွိမ္နင္း ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ၊ လူထုကုိ ျပင္းထန္စြာ ထိခုိက္ ၊အသက္ဆုံးရွဳံးမွဳ မရွိဘဲ လူစုလူေ၀း၊ လူအုပ္ကုိ ျဖိဳခြဲရာမွာ သုံးဖုိ႔ ရည္၇ြယ္ထုတ္လုပ္ သုံးစြဲၾကတာပါ။
Lacrimatory Agent/ Lacrimator လုိ႔ ေခၚေ၀ၚ သတ္မွတ္ျပီး ၊လက္တင္ဘာသာစကား( lacrimata ) ဆုိတဲ့ မ်က္ရည္( Tear ) လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရတာမုိ႔ မ်က္ရည္ယုိဗုံး ( Tear gas Bomb ) လုိ႔ လူသိမ်ားေပမယ့္ ( Smoke Bomb ) မီးခုိးဗုံး အုပ္စုထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။
ပါ၀င္ေလ့ရွိတဲ့ သမရုိးက် ဓာတု အစၥည္းေတြကေတာ့ OC ! Cs! CR !CN ( Phenacyl Chloride)၊ Nonivamide ၊ Bromoace Tone Xylyl -Propannethial -S- Oxide ဆုိတာေတြ ျဖစ္ျပီး ၾကက္သြန္လွီးရင္ မ်က္ရည္ က်ေစတဲ့ ( Syn-Propanethial-s- Oxide ) ကန္ ့ျဒပ္ေပါင္းတမ်ိဳးလည္း ပါရွိပါတယ္။

သပိတ္ ေမွာက္ ဆႏၵျပေနေသာ ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ား
အဲဒီဓာတု ပစၥည္းေတြရဲ႔ အဓိက ပစ္မွတ္ကေတာ့ မ်က္ေစ့၊ႏွာေခါင္း၊ပါးစပ္ဆုိင္ရာ ခံစားမွဳ အာရုံေၾကာ ( Trigeminal Sensory Nerve ) ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး မ်က္လုံး မ်က္ၾကည္လႊာ (Cornea) မ်က္ရည္ဂလင္း ( Lacrimal Gland ) ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္ေးတြမွာ ရွိတဲ့ ခၽြဲေျမွး (Mucus Membrane) ကုိ လွဳံ ့ေဆာ္တဲ့ အတြက္ ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေစမွဳ (Irraitation) ေၾကာင့္ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆုိး၊ အသက္ရွဴၾကပ္၊ မ်က္ရည္ ယုိစီးျပီး ၊မ်က္ေစ့ေတြ နာက်င္ေစျပီး အျမင္အာရုံကုိေခတၱ မွဳံ၀ါးေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အင္ဇုိင္း (Enzyme) ဓါတ္ကူပစၥည္းေတြထဲက Sul phydryl Functional Group) ေၾကာင့္ မ်က္ေစ့မွာ ရွိတဲ့ မ်က္ရည္ဂလင္းကုိ ကသိကေအာက္ လွဳံ ့ေဆာ္မွဳ ျဖစ္ေစျပီး မ်က္၇ည္ တအားထြက္ဖုိ႔ ဖန္တီးပါတယ္။

လက္ပေတာင္းေတာင္ အၾကမ္းဖက္ ျဖိဳခြင္းမွဳတြင္ မီးေလာင္ဗုံးသင့္ ခံရသည့္ သံဃာေတာ္ တပါး
မ်က္ရည္ယုိဗုံး မဟုတ္ေပမယ့္ ကုိယ့္ရဲ႔ ကာအိေျႏၵ နဲ႔ အရွက္ကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ သုံးတဲ့ ( Pepper Spray) ခရုတ္ရည္ျဖန္း ေဆးေၾကာင့္ မ်က္စိစပ္ ၊ မ်က္ရည္ထြက္ေစျပီး ေႏွာက္ယွက္သူ အနား မကပ္ႏုိင္ေအာင္ ကာကြယ္တာမ်ိဳးကုိလည္း တကုိယ္ေရသုံး မ်က္ရည္ယုိ လက္နက္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ခရုတ္ရည္ ပက္ျဖန္းေဆး (Spray) နဲ႔ မ်က္ရည္ယုိဗုံး ကြာျခားတာ ကေတာ့ ငရုတ္ရည္ ျဖန္းေဆးမွာ ငရုတ္မ်ိဳးစုံ ( Jalapenos Chiletpin, Cayenne, Habaneros ) က ရရွိတဲ့ OC( Oleoresin Capsicum) အမ်ားအားျဖင့္ ကမၻာ့ အပူ စပ္ဆုံးခရုတ္လုိ႔ ေခၚတဲ့ ကုလားေအာ္ငရုတ္ (Bhut Jalokia) (India)၊ ကရင္နီ ငရုတ္ေတြက ရရွိတဲ့ (OC) ဆုိတာေတြကုိ ဟင္းရြက္ဆီ တမ်ိဳးမွာ ေပ်ာ္၀င္ေစျပီး ျဖန္းပက္ေဆး အျဖစ္ သုံးတာေၾကာင့္ မ်က္ေစ့ကုိပူေလာင္ ေစရုံမက ေရာင္ရမ္း နာက်င္ (Painful Burning Inflammatory Action ) ေစတဲ့ သတၱိ ရွိပါတယ္။ မ်က္ရည္ယုိဗုံးက်ေတာ့ မ်က္ရည္ တအား ထြက္ေစရုံပဲ အာနိသင္ ရွိျပီး ေလာင္ကၽြမ္း ေရာင္ရမ္းေစတဲ့ အထိ ၊ငရုတ္ရည္ေလာက္ မျပင္းထန္ပါဘူး။
မ်က္ရည္ယုိဗုံးကုိ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္မွာ Xylyl Bromide နဲ႔ စတင္ထုတ္လုပ္ သုံးစြဲ ခဲ့ျပီး လူထု အဓိကရုဏ္း ၊ဆူပူအုံၾကြမွဳေတြ၊ ဓာတု စစ္ပြဲေတြမွာ အသုံးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမ ကမၻာစစ္မွာလံ သုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖင္လန္၊ ဝသစေတလ်၊ အေမရိကန္၊ ႏုိုင္ငံေတြမွာ CN နဲ႔ အလားတူ (Mace) ဆုိတာကုိ တကုိယ္ေရ သုံးရန္ မ်က္ရည္ယုိလက္နက္မွာ ထည့္သြင္း ထုတ္လုပ္ၾကပါတယ္။ Xylyl Bromide; CN (Cholotophenone) CS ဆုိတဲ့ ဓာတု ပစၥည္းေတြဟာ လက္ေဟာင္း မ်က္ရည္ယုိ ဗုံးသုံး ဓာတု ပစၥည္းေတြ ျဖစ္ျပီး (CS) ကုိေတာ့ အမ်ားဆုံး သုံးေလ့ ရွိပါတယ္။


ထုိင္ သပိတ္ ဆႏၵျပေနေသာ ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ား
(CS) (CS Gas ) လုိ႔ ဆုိေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာက (Ortho- Choro- Benzylmalano- Nitrile) ေအာ္သုိ ကလုိရုိ ဘင္ဇုိင္း မာလာႏုိ ႏုိင္ထရုိင္ ေခၚတဲ့ အျဖဴေရာင္ အမွဳန့္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဓာတု ပစၥည္း အမွဳန္ ့ေတြကုိ ၊ဗုံးဘူး၊ (Canister) သုိ႔မဟုတ္ ၊လက္ပစ္ဗုံး (Grenade) ထဲမွာထည့္ျပီး (မက္သလင္း ကလုိရုိဒ္) ဓါတ္ကူ ပစၥည္း နဲ႔ ေလထဲမွာ ပ်ံ့က်ဲေစတာကုိ Tear Gas လုိ႔ ေခၚတာပါ။ ေဖာက္ခြဲလုိက္ရင္ အျဖဴေရာင္အခုိး အေငြ့ေတြ (Smoke) ေတြ ထြက္ေပၚလာျပီး ဆႏၵျပသူေတြရဲ႔ အျမင္ကုိ ထိခုိက္ေစပါတယ္။
အဓိကရုဏ္းေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ပုံ လုပ္နည္းအေနနဲ႔ ပထမဆုံး လူထုကုိ သတိေပး၊ ေၾကျငာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ ဖတ္ၾကားျပီးတဲ့ အခါ ေရလုံးအားေကာင္းတဲ့ မီးသတ္ပုိက္ နဲ႔ ထုိးျဖန္း ပက္ျပိး လူစုခြဲရပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ မရပဲ လူထုက ျပန္လည္ တုန့္ျပန္ခုခံမွသာ မ်က္ရည္ယုိဗုံးကုိ ေနာက္တဆင့္ သုံးစြဲေလ့ ရွိၾကပါတယ္။မ်က္ရည္ယုိဗုံးကုိစစ္တပ္၊ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး ဆုိင္ရာ အဓိကရုဏ္းထိန္း ရဲေတြ သုံးစြဲျပီး၊ လူထု အုံၾကြမွဳ၊ဆႏၵျပမွဳေတြကုိ ထိန္းသိမ္းၾကပါတယ္။
မ်က္ရည္ယုိဗုံးမွာ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ သာမန္မ်က္ရည္ယုိဗုံးနဲ႔ (အထူး) စစ္သုံး မ်က္ရည္ယုိဗုံး (Military Rounf Flamable Tear Gas Grenade)ဆုိျပိး ရွိရာမွာ သာမန္ မ်က္ရည္ယုိဗုံးဟာ Nonflamable ျဖစ္ျပိး စစ္သုံးမွာ ကေတာ့ ဘန္ကာ၊ လွိဳဏ္ေခါင္း တုိ ့ထဲမွာ ရွိသူေတြကုိ မ်က္ရည္ယုိယုံသာမက မီးေလာင္၊ မေနႏုိင္ေအာင္ ခုိေအာင္းေနရာမွ ထြက္လာေစဖုိ႔ အထူးစီမံထားမွဳ ပါပဲ။
ပုိျပီး ျပင္းထန္ေအာင္ ဖန္တီး ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ (ABCM 7 A 2)/A 3, AN -A14, M 18) ဗုံးမ်ား။
(CS) ဓာတု ပစၥည္းသုံး Tear Gas (Smoke Bomb) ေတြကုိ လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႔ NBC ေလ့က်င့္ေရး (Nuclear ; Biological; Chemical Warfare )ေတြမွာလဲ သုံးေလ့ ရွိျပီး ၊သင္တန္းသားေတြအတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ ထိခုိက္ နစ္နာမွဳေတြ မရွိေအာင္ အကာအကြယ္ အစီအစဥ္ေတြလဲ ျပဳလုပ္ထားရပါတယ္။
CS Tear Gas Grenade မ်က္ရည္ယုိဗုံး ေတြရဲ႔ ထူးျခားခ်က္ ကေတာ့ ငရုတ္နံ ့ထြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ရည္ယုိဗုံးေၾကာင့္ မ်က္ရည္ယုိ၊ႏွာရည္ယုိ ၊ေခ်ာင္းဆုိး၊ အသက္ရွဴရ ခက္ေစျပီး ၊ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ျမင့္တက္မွဳ (Bp)၊ပ်ိဳ့အန္ခ်င္စိတ္နဲ႔ ႏွလုံးခုန္ ေႏွးမွဳေတြကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ အေရျပားကုိ ပူစပ္ ပူေလာင္ (Burning Sensation and Irritation) ျဖစ္ေစႏုိင္ေပမယ့္ မီးေလာင္ဗုံးလုိ႔ ေခၚတဲ့ (Incendiary Bomb Grenade ) ေတြလုိ အျပင္းအထန္ ေလာင္ကၽြမ္ဒ ဒဏ္၇ာ (Severe Burns and Scald) ကုိေတာ့ မျဖစေစပါဘူး။
ေနာက္ျပိး သာမန္ မ်က္ရည္ ယုိဗုံးဆုိလွ်င္ ေလေကာင္းေလသန္ ့ျပန္ရွဴ ရွိဳက္ရရင္ ျပန္ေကာင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။
သာမန္ မ်က္ရည္ယုိဗုံးေၾကာင့္ အသက္ဆုံးရွဳံးေစမွဳ မရွိေသးဘူးလုိ႔ မွတ္တမ္းေတြမွာ ဆုိပါတယ္။

ဓာတု ဓါတ္ေငြ ့ဗုံး၊ မီးခုိးဗုံးမ်ား Chemical Gas Grenade(Smoke Bombs) မီးေလာင္ဗုံးမ်ား (Incendiary Grenade)
သတၱဳအစအနမ်ား ေပါက္ြဲ လြင့္စင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္စြာရေစတဲ့ ေပါက္ကြဲ လက္ပစ္ဗုံး (Explosive Grenades) ေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ဓါတု ဓါတ္ေငြ ့ လလက္ပစ္ဗုံး (မီးခုိးဗုံး) ေတြဟာ သာမန္မ်က္ရည္ယုိဗုံးမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ ၊မီးခုိးလုံး၊ဓါတ္ေငြ့လုံး ထြက္ေစဖုိ႔ နဲ႔ မီးေလာင္ကၽြမ္း ထိခုိက္ ဒါဏ္၇ာျပင္းထန္ေစဖုိ႔ စီမံထုတ္လုပ္ထားတဲ့ လက္နက္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

သာမန္အားျဖင့္ Tear GasGrenade ေတြမွာ Cs Gas (၈၀)မွ (၁၂၀) ဂရမ္ ပါ၀င္ျပီး၊ ပုိမုိ ျပင္းထန္ ေလာင္ကၽြမ္းမွဳ ပါေအာင္ ဆုိရင္ Pyrotecnic ေခၚ ေလာင္ကၽြမ္းေစတဲ့ ပစၥည္းေတြ ထည့္သြင္းေလ့ ရွိၾကတယ္။
(M-18) Smoke Granade (M 7 A 2) CS Gas Grenade ဆုိတဲ့ မ်က္ရည္ယုိဗုံး ၊လက္နက္ေတြဟာ မီးခုိးဗုံးေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
စစ္ပြဲေတြမွာ သုံးတဲ့ အ၀ါေရာင္ပါတဲ့ အခ်က္ျပ မီးခုိးဗုံးေတြမွာ ဆုိရင္ ပုိတက္စီယမ္ ကလုိရိတ္နဲ႔ လက္တုိ ့စ္( Lactose) အေရာင္ဆုိးေဆးေတြ ပါရွိပါတယ္။
HC Smoke Bomb (Hexachlorechane/ Zinc Smoke Mixture သုိ့မဟုတ္ T:A (Terepthalic Acid) ဗုံးေတြဟာ ျပင္းထန္တဲ့ မ်က္ရည္ယုိဗုံး၊ မီးခုိးဗုံး အမ်ိဳးအစား ေတြပါ။ HC Smoke Bomb ကထြက္ရွိတာေတြထဲမွာ HCL ပါရွိတာေၾကာင့္ အသက္ရွဴ ရွိဳက္မွဳကုိ အျပင္းအထန္ ထိခုိက္ ေစရုံမက HCL ဟုိက္ဒရုုိ ကလုိရစ္ အက္ဆစ္ ေၾကာင့္ အေရျပား အ၀တ္အစားေတြကုိျပင္းထန္စြာ ေလာင္ကၽြမ္းေစပါတယ္။ ေပါက္ကြဲျပီးခါစ ဗုံးခြံကုိ လည္း လက္နဲ႔ ထိကုိင္ရင္ တအားပူျပီး မီးေလာင္ဒဏ္၇ာ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။
မီးေလာင္ဗုံး( Incendiary Grende)
မီးေလာင္ကၽြမ္း (Fire) ကုိျဖစ္ေစ၊ မီးေလာင္ဒါဏ္ရာ (Burns) ေတြကုိ ျဖစ္ေစတဲ့ ဗုံးအမ်ိဳးအစား ေတြ ျဖစ္ျပီး နပန္းဗုံး( Naplm Bomb) - မီးလွ်ံထြက္ လက္နက္( Flame Thrower) သာမုိက္ (Termite) မီးစုန္းျဖဴ (White Phosphorous) ၊ အျခား ဓါတု ပစၥည္းမ်ိဳးစုံ ပါ၀င္တဲ့ လက္ပစ္ဗုံး(Grenade) ုံးလက္နက္ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္း ျဗိတိသွ် အိမ္ေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔ (British Home Gurad) ေတြ သုံးခဲ့တဲ့ နံပတ္ (၇၆) အထူးေလာင္မီးဗုံး မွာျပင္းထန္စြာ ေလာင္ကၽြမ္းေစတဲ့ မီးစုန္းျဖဴ (White Phosphorous) ပါ၀င္ပါတယ္။
သာမုိက္ (Termite)၊ သာမိတ္(Termate) နဲ႔ မီးစုန္းျဖဴ ပါ၀င္တဲ့ မီးေလာင္ဗုံးေတြဟာ အပူခ်ိန္ ၂၈၀၀ စင္တီ၈ရိတ္၊ ၅၀၇၀ ဖာရင္ဟုိက္ အထိ ျမင့္မား ျပင္းထန္တဲ့ မီးေလာင္ကၽြမ္း မွဳ(Fire) ပုိ ျဖစ္ေစျပိး ၊ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျပင္းထန္တဲ့ မီးေလာင္ဒဏ္၇ာ (Burns) ေတြကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။


ဒီဗုံးမ်ိဳးေတြဟာ တအား ျမင့္မားတဲ့ အပူခ်ိန္ကုိ အခ်ိန္တုိအတြင္း ျဖစ္ေပၚေစတာမုိ႔ ၊မီးေလာင္ဒဏ္ရာ(Burns) ကုိ ျပင္းထန္ေစတာပါ။ ဒါ့အျပင္ မီးစုန္းျဖဴဟာ ေရနဲ႔ ထိေတြ ့ရင္ မီးေလာင္ကၽြမ္းမွဳကုိ ပုိျပင္းထန္ေစတဲ့ အဆိပ္ျပင္း သတၱဳ ျဖစ္ပါတယ္။ မီးစုန္းျဖဴ (၅၀)မွ (၁၀၀ ) မီလီ ဂရမ္အတြင္း ဆုိရင္ လူကုိ ေသေစႏုိင္ပါတယ္။ Molotov Cocktail ဆုိတဲ့ မီးေလာင္ဗုံးဟာ ထင္ရွားတဲ့ လက္နက္ တမ်ိဳးပါ။
ေဒါက္တာ ဇီ၀က (ကေမၻာဇ)

ရည္ညႊန္း ကုိးကား

၁။ Wikipedia
၂။ သတင္းမီဒီယာ ရုပ္သံလႊင့္ ဌာန အမ်ိဳးမ်ိဳး
၃။ Internet - Website မ်ား
၄။ ေဆးသိပၸံ ခြဲစိတ္ကုပညာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါဦးမည္။
( တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာ ။ဟစ္တုိင္)