ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ ျမန္မာ နစက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေတာင္းဆို

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ ျမန္မာ နစက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေတာင္းဆို

by mmnewshub

 

ေကာက္စ္ဘဇားခ႐ိုင္တြင္ မြတ္စလင္ အစြန္းေရာက္မ်ား မီး႐ိႈ႕ဖ်က္စီးခဲ့သည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ဘဂၤလား ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တပါး စစ္ေဆးၾကည့္႐ႈေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)

ဧရာ၀တီသတင္းဌာန. ၈ရက္ေန႔ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၁၂  —  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ဘန္တ႐ိုဘန္ခ႐ိုင္၊ နတ္ေက်ာက္စရီၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဒူဆိုးရီေက်းရြာ စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ယမန္ေန႔က က်င္းပသည့္ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အစည္းအေဝးတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးရန္ ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ကြပ္ကဲေရး (နစက) က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGB) ကို ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ၁၁ နာရီအထိ က်င္းပသည့္ ယင္းအစည္းအေဝးတြင္ ဘဂၤါလီမ်ား တရားမဝင္ သြားလာေနမႈမ်ားကို ပူးေပါင္း တားဆီးေရးအျပင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား အကာအကြယ္ေပးေရး ကိစၥကိုပါ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ဒူဆိုးရီ ရြာသူႀကီး ဦးေမာင္ႏုက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“နစကဘက္က ေတာင္းဆိုတာက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို လံုၿခံဳေရးေပးဖို႔ကိစၥကို BGB ျပန္ေျဖတာက အခုလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို သူတုိ႔ အစိုးရက လံုၿခံဳေရးေတြ ခ်ထားေပးတယ္ဆိုတာကို ေျပာတယ္။ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ဘက္က ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ ဘဂၤါလီေတြ တရားမဝင္လမ္းကေန ဘဂၤလားဘက္ကို မလာႏုိင္ေအာင္ တားဆီေပးဖို႔ ကိစၥကို ေတာင္းဆိုတယ္။ ေနာက္ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္အစည္းအေဝးေတြ ပံုမွန္ျဖစ္ဖို႔ BGB ဘက္က လိုလားတယ္ ေျပာတယ္။ အဲ့ဒါကို နစကကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ အထက္ကို တင္ျပၿပီး ပံုမွန္ေတြ႔ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ဦးေမာင္ႏုက ေျပာသည္။
ယင္းအစည္းအေဝးသို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဘက္မွ နတ္ေက်ာက္စရီ အေျခစိုက္ အမွတ္ (၁၅) BGB မွ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး Mahbubur Rahman ဦးေဆာင္ေသာ ၉ ဦး အဖြဲ႔ႏွင့္ ျမန္မာ နစက နယ္ေျမ (၁) နယ္ေျမမႉး ဗုိလ္မႉး ေအာင္ေဇာ္မိုး ဦးေဆာင္ေသာ ၁၀ ဦးပါ အဖြဲ႔တို႔ တက္ေရာက္ခ့ဲသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔ကလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေကာက္စ္ဘဇားခ႐ိုင္ ဦကီယာၿမိဳ႕နယ္ ေခါင္းတုန္းေက်းရြာတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျမန္မာဘက္မွ နစက နယ္ေျမ (၃) နယ္ေျမမႉး ဦးေဆာင္ေသာ  ကိုယ္စားလွယ္ ၁၁ ဦးႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွ BGB အမွတ္ (၁၇) နယ္ျခားေစာင့္တပ္မႉး ဦးေဆာင္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္ ၁၀ ဦး တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပံုမွန္ေဆြးေႏြးေနက် ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ မြတ္စလင္မ်ား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ ၀င္ေရာက္ေနသည့္ ကိစၥ၊ ယာဘေဆးမ်ား ၀င္ေရာက္ေနသည့္ ကိစၥႏွင့္ ေမွာင္ခို တားဆီးေရး ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ စစ္ေတြေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာေသာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသား ၂၃၈ ဦးကိုလည္း ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသို႔ မၾကာခင္ လႊဲေျပာင္းေပးမည္ဟု ျမန္မာ နစကက ေျပာခဲ့ေၾကာင္း ေကာက္စ္ဘဇား သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ျမန္မာ-ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂ ႀကိမ္သာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ပန္းဝါ (ေခၚ) ရာမူးၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စလင္ အစြန္းေရာက္မ်ားက ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားဆင္တုေတာ္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားကို မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း တပတ္အတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ၂ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္မ်ားႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား အၾကမ္းဖက္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည့္ ပန္းဝါၿမိဳ႕သို႔ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ခါဆီနာသည္ ယေန႔ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္  နံက္ ၁၁ နာရီတြင္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ပ်က္ဆီးသြားခဲ့သည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ လူေနအိမ္မ်ားကို လွည့္လည္ၾကည့္ရႈခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ သံဃာေတာ္မ်ား၊ မြတ္စလင္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္မ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ ဆံုး႐ံႈးမႈ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူတို႔ ထိမ္းသိမ္းရန္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္း

ဘဂၤလာတြင္ ဗုဒၶသမိုင္း၀င္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးလုယူခံရေသာကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြး

ဘဂၤလာတြင္ ဗုဒၶသမိုင္း၀င္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးလုယူခံရေသာကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြး 

by mmnewshub

Arakan Times, 8 October 2012  —  နစက-BGB အရာရွိအဆင့္တို႔ ဘဂၤလာတြင္ တနဂၤေႏြေန႔က စတင္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေနအိမ္မ်ား၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ား မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးၿပီး၊ ပစၥည္းဥစၥာမ်ား လုယူခံရေနေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကို ယမေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ယင္းအစည္းအေ၀းကို နတ္ေခ်ာင္းဆရီၿမိဳ႕နယ္ ဒိုးဆရီေဒသ နယ္စပ္မွတ္တိုင္ (၅၁)အနီးရွိ ေလမူဆရီ အစိုးရစာသင္ေက်ာင္းတစ္ခုတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ကာ နံက္(၁၁)နာရီမွ ေန႔လည္(၂)နာရီအထိျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ဘဂၤလာ BGB အမွတ္ ၁၅ မွ တပ္ရင္းမွဴး မာဟ္ဘူဘူရ္ ေရာ္ဟ္မာန္ ဦးေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္(၉)ဦးႏွင့္ နစကနယ္ေျမ အမွတ္(၁)မွ နယ္ေျမမွဴး ဦးေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္(၁၀)ဦးတို႔ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသ နတ္ေခ်ာင္းဆရီၿမိဳ႕နယ္ အေျခစိုက္ BGB အမွတ္(၁၅)မွ မာဟ္ဘူဘူရ္က နယ္စပ္ေဒသအတြင္းရွိ ေဒသခံမ်ား လံုၿခံဳေရးကိစၥ၊ ပန္း၀ါၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၊ ဘုရားဆင္းတုေတာ္၊ ေနအိမ္မ်ား၊ က်မ္းစာေပမ်ားႏွင့္ မီး႐ိႈ႕သတ္ျဖတ္ ခံရသူမ်ား၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ေဒသခံသတင္းေထာက္မ်ားသို႔ ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
BGBမွ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တျခားယင္းတပ္ဖြဲ႔မွ တပ္မွဴးအႀကီးအကဲမ်ားႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာစခန္းခြဲ အႀကီးအကဲမ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ နစကမွ နယ္ေျမ(၁)မွဴး၊  လ၀ကအရာရွိ၊ ရဲအရာရွိႀကီးႏွင့္ တစ္ျခားတပ္မွဴးမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
နစက-BGBတို႔ အေနျဖင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္အၾကား မူးယစ္ေဆး၀ါးအေရး၊ ေမွာင္ခိုအေရး၊ ရာဇ၀တ္က်ဴးလြန္သူမ်ားအေရး၊ စီးပြားေရး၊ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ပူးေပါင္းလႈပ္ရွားႏိုင္ေရးႏွင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေကာ့စ္ဘဇားခရိုင္ အိုခီးယားၿမ့ိဳနယ္ မူရိတ္စာ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မွ နယ္စပ္သို႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ပို႔ေဆာင္မည့္ ဇီဇယ္ဆီ(၉၀၀၀)လီတာအား ယမန္ေန႔က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
Written by သဇင္ဥ

ကာခ်ဳပ္ႏွင့္အဖြဲ႕ ‘ဝ’ ႏွင့္ မိုင္းလားအား မူးယစ္ေဆးဝါးအဓိကထားေဆြးေႏြး

ကာခ်ဳပ္ႏွင့္အဖြဲ႕ ‘ဝ’ ႏွင့္ မိုင္းလားအား မူးယစ္ေဆးဝါးအဓိကထားေဆြးေႏြး 

by bniwebmaster@yahoo.com (သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္)

တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ ဦးေဆာင္ေသာအဖြဲ႕  ဝ ႏွင့္ မိုင္းလား ေခါင္း ေဆာင္မ်ားအား စေနေန႔က က်ိဳင္းတုံ၌ေတြ႕ဆုံကာ မူးယစ္ေဆးဝါးကိစၥ အဓိကထားေဆြးေႏြးသြား ေၾကာင္း နီးစပ္သည့္ အသိုင္းအဝိုင္းကေျပာပါသည္။

“သီးသန႔္ေလယာဥ္နဲ႔ လာတယ္။ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ဦးေဆာင္တယ္။တိုင္းခ်ဳပ္ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္သန္းထြဋ္ ရလခ၊ ရမခ နဲ႔အတူ ႀတိဂံ တိုင္းမွူးလဲပါတယ္။ အစိုးရရဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အားလုံး ၉ ေယာက္ လာတယ္၊ အဓိက ကေတာ့ နိုင္ငံေရး စစ္ေရးဘက္သိပ္မေျပာဘူး၊ မူးယစ္ယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ဖို႔ အဓိက ေျပာသြားတယ္” - ဟု က်ိဳင္းတုံရွိ အပစ္ရပ္ ကိုယ္စားလွယ္႐ုံးအသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာပါသည္။
စက္တဘၤာ ၆ ရက္ မြန္းလြဲ ၁၂:၃၀ နာရီ က သၽွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ ႏွင့္အတူ လားရွိုး၊ ခိုလမ္ ႏွင့္ က်ိဳင္းတုံမွ စစ္တိုင္းမွူးတို႔ ပါဝင္ေသာအဖြဲ႕က UWSA ဝ တပ္ဖြဲ႕ ဒု ဥကၠဌ ေရွာက္ မင္လၽွံ၊ ေက်ာက္ ေကာ္အန္း၊ လီဂ်ဴးလ်ဲ႕ ေခၚ ဦးေအာင္ျမင့္ ၊ ၁၄:၀၀ နာရီတြင္ NDAA-ESS မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕ မွ ဥကၠဌ စိုင္းလင္း၊ ဒုဉကၠဌ ဆန္းေပ ႏွင့္ ခြန္ဆန္လူ တို႔က ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးႀကီးမင္းေအာင္လွိုင္ကေနၿပီးေတာ့ ‘အခုက်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာမူးယစ္ေဆးဝါး အရမ္းေပါမ်ား ေနတယ္။ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ေတြေတာင္ေမးျမန္းလာတယ္ဆိုေတာ့၊ ခင္ဗ်ားတိုအပစ္ရပ္ နယ္ေျမေတြလဲ ၂၀၁၅ မွာ မူးယစ္ေဆးဝါးမရွိေစခ်င္ေတာ့ဘူး၊ ခင္ဗ်ားတို႔နာမည္ပ်က္ရင္လဲ၊ က်ေနာ္တို႔ နာမည္ အဖ်က္ခံရတာနဲ႔ အတူတူဘဲ’ စတာေတြေျပာတယ္” - ဟု ဝ  ၊ မိုင္းလား ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးကေျပာပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနဝန္ႀကီး ႏွင့္ CCDAC မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ဖ်က္ေရးဗဟိုေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကိုကိုကလည္း ‘၂၀၁၄ အၿပီးလုပ္ ေဆာင္မည့္ ျမန္မာနိုင္ငံမူးယစ္ ေဆးဝါးတိုက္ ဖ်က္ေရး စီမံကိန္းအား ၂၀၁၉ အထိ စီမံကိန္းႏွစ္ဆက္တိုးထား သည္ဟု  ေျပာေၾကာင္း’ -  ၆ ရက္ေန႔ ထုတ္ အစိုးရပိုင္ သတင္းစာ၌ ေရးသား၏။
ထို႔အတူ အာဆီယံနိုင္ငံ အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ပေပ်ာက္ရန္ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚမူတည္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုး ရ၏ မူးယစ္ေဆးဝါးပေပ်ာက္ေရးစီမံကိန္းေျပာင္းလဲမွုေၾကာင့္ အာဆီယံမူးယစ္ကင္းစင္ေရးလည္း ၂၀၁၅ မွ၂၀၂၀ သို႔ ေရႊ႕သြား ဖြယ္ရွိ ေၾကာင္း သၽွမ္းျပည္မူးယစ္ေဆးဝါးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္စိုင္းကေျပာပါသည္။
ဂ်ဴလိုင္ ၁၁-၁၅ အထိ တပ္ဖြဲ႕ညီလာခံမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ‘စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ ခ်က္လုပ္ျခင္း၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ျခင္း၊ ေရာင္းဝယ္ျခင္း၊ သုံးစြဲျခင္း လုံး၀မရွိရ ဆိုသည့္ဝန္ခံကတိအား အိမ္တိုင္း လက္မွတ္ေရးထိုးခိုင္း သည့္ေနာက္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူ ၃၀၀ ေက်ာ္အား ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီးခ်ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ အရ တရားစီရင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မိုင္းလားအရာရွိ တဦးကလည္းေျပာပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ နဲ႔ ဗီြအိုေအ

ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ နဲ႔ ဗီြအိုေအ 

by mmnewshub

VOA News,8 October 2012  —  (မ်က္ေမွာက္ေရးရာ/ဒီမုိကေရစီေရးရာ)  ဒီတပတ္ ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ဗီြအုိေအျမန္မာ သတင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ လိုက္ပါလာတဲ့ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၊ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ၊ တုိင္းရင္းသားအေရး နဲ႔ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဝန္ႀကီးခင္မ်ား က်ေနာ္တို႔ ဗီြအိုေအကို အခုလို သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုခြင့္ ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ပထမဦးဆံုး သိခ်င္တဲ့ကိစၥက မၾကာခင္ႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ မလုပ္တာၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ သန္းေခါင္းစာရင္းေကာက္မႈကိစၥေတြ အဲဒါေတြက မၾကာခင္မွာစေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ဒါက နဂိုကတည္းက စီမံထားတာလား၊ တိုက္ဆိုင္မႈသက္သက္လား။ အခု အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ဖက္မွာလည္း ဒီလို လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးကိစၥေတြမ်ဳိးစံု ျဖစ္ေနေတာ့။ အဲဒါေလးကို တခ်က္ရွင္းျပေပးပါ။
ဦးခင္ရီ ။ ။ သန္းေခါင္းစာရင္းက ျပည္လံုကၽြတ္အဆင့္ေပါ့။ ျပည္လံုကၽြတ္အဆင့္ေကာက္တဲ့ကိစၥက လြတ္လပ္ေရးရကတည္းက ႏွစ္ႀကိမ္ပဲေကာက္ရေသးတယ္။ ပထမတႀကိမ္က ၁၉၇၃ မွာ တႀကိမ္ေကာက္တယ္။ ေနာက္ ဆယ္ႏွစ္ျခားၿပီးေတာ့ ၁၉၈၃ မွာတႀကိမ္ေကာက္တယ္။ အခုေတာ့ မေကာက္တာ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ၾကာၿပီေပါ့။ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ၾကာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သန္းေခါင္းစာရင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကလည္း ႏိုင္ငံအတြက္အေရးႀကီးတဲ့ အေျခခံစာရင္းဇယားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေကာက္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကလည္း ေကာက္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းမွာ အခ်က္တခ်က္။ ဒုတိယအခ်က္ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတုန္းမွာပဲ က်င္းပဆဲ အဲဒီအခ်ိန္က ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ မဲဆႏၵရွင္တဦး၊ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တဦးက တင္ျပတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္လံုးကၽြတ္အဆင့္ သန္းေခါင္းစာရင္း မေကာက္တာလည္း ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေလာက္ၾကာေနၿပီ။ ေကာက္ဖို႔အစီအစဥ္ ရွိပါသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကလည္းေမးတယ္။ ဆိုေတာ့ ပထမထဲကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ေကာက္ဖို႔အစီအစဥ္ရွိတယ္။ ျပည္သူကလည္း ဒီကိစၥကို ေကာက္ဖုိ႔လိုလားတယ္ဆိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီကိစၥကို ျဖစ္သြားတဲ့သေဘာပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ တျပည္လံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ သန္းေခါင္းစာရင္းေကာက္တယ္ဆိုတာ အေတာ္ေလးကို ႀကီးက်ယ္တဲ့ အင္မတန္ကို ခက္ခဲတဲ့၊ အင္မတန္ကို ေငြေၾကးအကုန္အက်မ်ားမယ့္ကိစၥေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေကာ ႏိုင္ငံတကာရဲ ႔ အကူအညီေတြ၊ ေနာက္ ျပည္တြင္းက လုပ္အားေပးေတြ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြကို စီမံထားတာ ရွိပါသလား။
ဦးခင္ရီ ။ ။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျပည္လံုးကၽြတ္အဆင့္ သန္းေခါင္းစာရင္း ေကာက္ယူေရးက အဆင့္ (၄) ဆင့္နဲ႔ လုပ္သြားမွာပါ။ ပထမအဆင့္က ႀကိုတင္ျပင္ဆင္ျခင္းအဆင့္။ ေနာက္ ေျမျပင္မွာကြင္းဆင္းၿပီး ေကာက္တဲ့အဆင့္။ တတိယအဆင့္က ရွင္းရွင္းေလးေျပာလို႔ရွိရင္ ေကာက္ၿပီးသားစာရင္းေတြကို ျပန္လည္စုစည္းတဲ့အဆင့္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္က final report တိုင္းျပည္ကို ေၾကညာတဲ့အဆင့္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ ဒီကာလက ျပင္ဆင္ျခင္းအဆင့္ထဲမွာ ေရာက္ေနတာပါ။ ျပင္ဆင္ျခင္းအဆင့္မွာလည္း အဆင့္ေတြ ေျမာက္ျမားစြာ ရွိပါတယ္။ အခုန ေမးသလို ဒီဥစၥာကလည္း အင္မတန္လည္းရႈပ္ေထြးတယ္။ အင္မတန္လည္း ေငြကုန္ေၾကးၾကမ်ားတယ္ ဆိုတဲ့အခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပထမဦးဆံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာက UN နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာပါ။ UN နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ UNFPA (United Nations Population Fund) ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔က က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ အဓိက focal အဖြဲ႔အစည္းတခုပါ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအဖြဲ႔နဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေတြယူပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ international consultants ေတြ အခုအခ်ိန္ က်ေနာ္လာတဲ့အခ်ိန္အထိ (၆) ေယာက္ေလာက္ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒါက သန္းေခါင္းစာရင္းေကာက္ယူေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အေျခခံက်တဲ့ ေျမပံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အႀကံေပးပညာရွင္ေတြ။ ေနာက္ ျပည္သူကို publicity campaign ျပည္သူကို အသိေပးရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြ။ ေနာက္တခုက questionnaire ျပည္သူကိုေမးမယ့္ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြ။ အဲဒီလိုကိစၥေတြမွာ အႀကံေပးမယ့္ international consultants ေတြပါသလို။ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ပညာရွင္ေတြ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ဝန္ထမ္းေဟာင္းေတြနဲ႔ စဥ္ဆက္မပ်က္ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လူဦးေရနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြပဲ ရွိေနတယ္။ တခ်ုိ ႔ကလည္း သန္း (၆၀) ေလာက္ ရွိေနၿပီေျပာတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလည္း သန္း (၅၀) ေက်ာ္ေက်ာ္ပဲလို႔ေျပာတယ္။ ဝန္ႀကီးရဲ ႔ အၾကမ္းမ်ဥ္းခန္႔မွန္းခ်က္က ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ။
ဦးခင္ရီ ။ ။ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ထားတာကေတာ့ ႏွစ္စဥ္ ေအာက္တိုဘာ (၁) ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္က ၆၀.၃၈ သန္းပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီစာရင္းသည္ ၈၃ ေနာက္ဆံုးေကာက္ယူခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္းစာရင္းေပၚမွာ အေျခခံတယ္။ ေနာက္ ကြက္ၾကားကြက္ၾကား သီးျခားၿမိဳ ႔နယ္ေတြမွာ စစ္တမ္းေကာက္ယူတာရွိတယ္။ ဒီ ႏွစ္ခုကို ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ လူဦးေရပညာနဲ႔ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ မွန္သလား၊ နည္းသလား၊ မ်ားသလားဆုိတာကေတာ့ ဒီတခါ ေကာက္ၾကည့္ေတာ့မွပဲ တိက်တဲ့ ကိန္းဂဏန္းထြက္မွာပဲ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ သန္းေခါင္းစာရင္းေကာက္ၿပီ၊ လူဦးေရစာရင္းေကာက္ၿပီဆိုေတာ့ အခုလက္ရွိ အေျခအေနမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး လူေျပာမ်ားၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဖက္မွာ အဓိကထားၿပီး စိတ္ဝင္စားေနတဲ့အခ်က္က ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ။ ဒီ သန္းေခါင္းစာရင္းကိစၥနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကိစၥနဲ႔ ဘယ္ေလာက္မ်ား ဆက္ႏႊယ္မႈေတြ ရွိေနမလဲ။
ဦးခင္ရီ ။ ။ အမွန္ေျပာရရင္ေတာ့ ဆက္ႏႊယ္မႈ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ သန္းေခါင္းစာရင္းကိစၥဆိုတာ ျမန္မာျပည္ရဲ ႔ နယ္ေျမအတြင္းမွာ မီွတင္းေနထိုင္တဲ့ မည္သည့္ပုဂိၢဳလ္မဆို ထည့္သြင္းေကာက္ယူသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဒီ သန္းေခါင္းစာရင္းထဲမွာ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ မီွတင္းေနထုိင္တာေတာ့ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူဟာ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား။ ဒီလုိ သတ္မွတ္ခ်က္ေလးေတြ မပါဘူးလား။
ဦးခင္ရီ ။ ။ အဲဒါက သန္းေခါင္းစာရင္းမွာ မပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ မျဖစ္ျခင္း ဆံုးျဖတ္တာက အခုလက္ရွိ existing law ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔သာ ဆံုးျဖတ္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ အခုလာမယ့္ သန္းေခါင္းစာရင္းကိစၥကေတာ့ ႏုိင္ငံသားနဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒါဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံသားကိစၥကိုပဲ ေသခ်ာေမးပါရေစ။ ႏိုင္ငံသားကိစၥက အရင္ရွိၿပီးသား ဥပေဒအတိုင္းကိုပဲ အတည္ယူၿပီးေတာ့ အခုလက္ရွိ ႏိုင္ငံသားျပန္လည္စီစစ္ေရးကို လုပ္မလား။ ဥပေဒကို နည္းနည္းျပန္ျပင္ဖို႔ အေၾကာင္းအရာေတြမ်ား ရွိပါသလား။
ဦးခင္ရီ ။ ။ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ဥပေဒကိုျပင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္လည္းမရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔မွာလည္း အစီအစဥ္ မရွိပါဘူး။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ဆံုးျဖတ္တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ လက္ရွိ က်ေနာ္တို႔ စနစ္က မည္သည္လူမ်ဳိး၊ မည္သည္ဘာသာ၊ မည္သည္အသြင္သ႑ာန္အေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ဆံုးျဖတ္တာမဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံသာျဖစ္ျခင္း၊ မျဖစ္ျခင္းသည္ ၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ႔အညီသာ ဆံုးျဖတ္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ညီရင္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မယ္။ အဲဒါနဲ႔မညီရင္ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္ဘူးဆိုတဲ့သေဘာပါ။ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိေသးပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ႏိုင္ငံသားအျပင္ ေနာက္တခုက တုိင္းရင္းသားေတြ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားတဲ့ကိစၥေတြ။ ဒီေနရာမွာ ဟိုအရင္ကေတာ့ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီေခတ္ကဆုိရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာ္ေဒသေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆိုၿပီးေတာ့ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာအသံ ျမန္မာ့အသံကေန အသံလႊင့္ေပးခဲ့တာေတြေတာင္ ရွိခဲ့တယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆိုတာကို စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ၿပီးေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိလည္း ဒါ ျမန္မာအစိုးရရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္က ရိုဟင္ဂ်ာဟာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္မ်ဳိးရွိတယ္။ တဖက္ကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြက သူတို႔ဟာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးပါဆုိၿပီးေတာ့ ေျပာေနတာေတြရွိေတာ့ ဝန္ႀကီးရဲ ႔အျမင္ေလးက ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ဦးခင္ရီ ။ ။ ဒီေမးခြန္းမ်ဳိးက က်ေနာ္ မၾကာခဏ ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ့္ဖက္က တရားဝင္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာက က်ေနာ္တုိ႔ လူမ်ဳိးထဲမွာ မပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အဓိကက်တဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိး (၈) မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း – ဒီ (၈) မ်ဳိး plus သူန႔ဲဆက္ႏႊယ္တဲ့ minority ေတြေပါင္းလိုက္ရင္ လူမ်ဳိး (၁၀၁) ပါးလို႔ ေခၚတာေပါ့။ အဲဒီအထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အခုနေျပာသလို လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ သန္းေခါင္းစာရင္း ႏွစ္ႀကိမ္ေကာက္တယ္။ ၁၉၇၃ မွာ တႀကိမ္ေကာက္တယ္။ ဆယ္ႏွစ္ျခားၿပီးေတာ့ ၁၉၈၃ တႀကိမ္ေကာက္တယ္။ အဲဒီရဲ ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြမွာလည္း ရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့လူမ်ဳိး ထည့္ေရးထားတာ မပါဘူး။ ဒီ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့လူေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရွီလူမ်ဳိးနဲ႔ စာရင္းသြင္းထားတယ္။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေအာက္မွာ ရွိတုန္းက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ gazette documents ေတြမွာလည္း ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းမပါဘူး။ ထို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္ ေျပာတာကေတာ့ အေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာတာပါ။ အဲဒီလို အေထာက္အထားႏွစ္ခုအရ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့လူမ်ဳိးဟာ မရွိဘူး။ ဘဂၤလီဆိုတဲ့လူမ်ဳိးပဲ ရွိတယ္။ ဒီ ဘဂၤလီကလည္း အားလံုးသိတဲ့အတုိင္း ၁၈၂၄ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ပထမစစ္ျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္အေနာက္ျခမ္း ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ကိုေရာက္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က အိႏိၵယျပည္ရဲ ႔ ျပည္နယ္ခြဲတခု ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အဲဒီဖက္ကရွိတဲ့ ဘဂၤလီေတြ ဒီဖက္ကိုလာၿပီး အလုပ္လုပ္ရင္နဲ႔ တခ်ုိ ႔လည္းျပန္ၿပီးေတာ့ မထြက္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေတြက လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆေတြျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့လူမ်ဳိးကေတာ့ မရွိဘူးလို႔ တရားဝင္သတ္မွတ္ၿပီး ေျပာလို႔ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီေနရာမွာ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား အခြင့္အေရး။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြအရ ဘာေတြမ်ား ကြာျခားခ်က္ေတြ ရွိေနပါသလဲ။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရး။
ဦးခင္ရီ ။ ။ အမွန္ကေတာ့ ႏိုင္ငံသားတေယာက္ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံမွာပါတဲ့ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး အျပည့္အဝ ရတာေပါ့။ ႏိုင္ငံသားရယ္လို႔ ျဖစ္သြားရင္ အခြင့္အေရး အကုန္ရတာေပါ့။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြက အခ်ဳိ ႔ဟာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအခြင့္အေရးမ်ဳိးျဖစ္ တန္တူမရဘူးဆိုတဲ့ ဒီလို ေတာင္းဆိုမႈမ်ုိးေတြရွိတယ္။ အမွန္ကေတာ့ အကုန္လံုးအတူတူပဲ။ အကုန္လံုး ႏုိင္ငံသားရယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳခံရလို႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးသည္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံမွာရွိတဲ့ အခြင့္အေရးက အားလံုးအတူတူျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးဆိုၿပီး တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတမ်ဳိးအျဖစ္ သတ္မွတ္ေခၚခံေစခ်င္တဲ့ဆိုတဲ့ သေဘာရယ္ေနာက္ကြယ္မွာ ဘာေတြမ်ား ရွိေနပါသလဲ။ ဘယ္လိုအခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြ ဆက္တိုက္ပါလာႏိုင္သလဲ။
ဦးခင္ရီ ။ ။ ဒါကေတာ့ ေတာင္းဆိုတဲ့ ကာယကံရွင္ေတြကပဲ သိမယ္ထင္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္ေမးရတဲ့အေၾကာင္းကလဲ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ဖက္မွာဆိုရင္ ေဒသခံရခိုင္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ အခု ဝန္ႀကီးေျပာတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကလာတဲ့ လူေတြေပါ့။ ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း လူဦးေရအေျခအေနအရဆုိရင္     ဝန္ႀကီးတို႔ ပိုသိပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ေနရာေတြမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ဝင္လာတဲ့ မ်ုိးႏြယ္ေတြ။ သူတုိ႔ေတြက အမ်ားစုပုိျဖစ္ေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ေဒသခံရခိုင္ေတြအေနနဲ႔လည္း သူတို႔နယ္ေျမ ဆံုးရႈံးမလား။ သူတုိ႔ တုိင္းရင္းသားပိုင္ဆုိင္မႈေတြ ဆံုးရႈံးမလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္ေနၾကတာေတြရွိတယ္။ သူတုိ႔ရဲ ႔ စိုးရိမ္မႈေတြဟာ တကယ္ကို စိုးရိမ္စရာအေျခအေနမွာ ရွိေနသလား။
ဦးခင္ရီ ။ ။ လူဦးေရအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အထူးသျဖင့္ ေမာင္းေတာ္ဖက္မွာေတာ့ တျခားႏိုင္ငံဖက္က ဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးေတြက ၉၈% ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီဖက္မွာၾကည့္ရင္ေတာ့ မ်ားတာေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ လက္ရွိ ႏိုင္ငံထဲမွာရွိတဲ့ လူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာကိုပဲ စဥ္းစားသလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရွိတယ္မရွိဘူးဆိုတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာပဲ ႏိုင္ငံေတာ္က စဥ္းစားတာေပါ့။ ဆိုပါစို႔ အခုနေျပာတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ ႔ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးေတြ ဒီလူမ်ဳိးေတြ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိတာေတြရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပည့္စံုရမယ့္ criteria ေတြရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက တခ်ဳိ ႔ကို ေျပာလို႔ရွိရင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြသည္ ၁၉၄၈ မတိုင္ခင္တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ မီွတင္းေနထိုင္ခဲ့တဲ့ မ်ဳိးရိုးစဥ္ဆက္ကေန ေပါက္ဖြားလာသူေတြ ျဖစ္ရမယ္။ အၾကမ္းမ်ဥ္းေပါ့ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္ေတြရွိတယ္။ ဒီ ပုဂၢိဳလ္တေယာက္က ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ သူ႔အဖိုးအဖြားသည္ ၁၉၄၈ မတုိင္မီ လြတ္လပ္ေရးမရခင္၊ ဒီမွာေမြးရမယ္၊ ဒီမွာပဲ အသက္ဆံုးရႈံးရမယ္၊ သူ႔အေဖအေမသည္ ဒီမွာေမြးရမယ္၊ ဒီမွာပဲ အသက္ဆံုးရႈးရမယ္၊ two generations သူကလည္း ဒီမွာပဲ ေမြးရမယ္၊ ဒီမွာပဲ ဆက္ေနမယ္လို႔ ဆႏၵရွိရမယ္။ တိုင္းျပည္ေပၚမွာလည္း သစၥာရွိရမယ္၊ ျမန္မာစကားလည္း ေျပာတတ္ရမယ္ စသျဖင့္ criteria ေတြ မ်ားမ်ားစားစား ရွိပါတယ္။ အဲဒါဆုိရင္ သူသည္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ ဘယ္ကိုေလွ်ာက္ရသလဲဆုိေတာ့ ဗဟိုအဖြဲ႔ကို ေလွ်ာက္ရတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ ၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ ၆၇ မွာ ဗဟုိအဖြဲ႔ကို တရားဝင္ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။ ဥကၠ႒က က်ေနာ္ပါ။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးတို႔က အဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဥကၠ႒နဲ႔ အဖြဲ႔ဝင္ေတြၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ ဒါသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ ႔ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ national security, national interests ကို ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ ျပည့္ျပည့္စံုစံု စဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ ဒီအဖြဲ႔ဝင္ေတြက ဖြဲ႔ထားတယ္ဆိုတာကို ျမင္သာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြက အခုနေျပာတဲ့ criteria နဲ႔ျပည့္စံုမယ္ဆုိရင္ အဆင့္ဆင့္ ၿမိဳ ႔နယ္ကတဆင့္ ေထာက္ခံလိုက္လို႔ ဗဟိုအဖြဲ႔ကို ေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီတယ္ဆိုရင္ သူသည္ ျပဳ-ႏုိင္ငံသား၊ အဂၤလိပ္လို႔ေတာ့ naturalized citizen ဟိုတုန္းကေတာ့ ဧည္ႏိုင္ငံသား။ ဧည္ဆိုတာက ၈၂ ခုႏွစ္ မတိုင္ခင္ဆုိရင္ ဧည္။ ၈၂ ဥပေဒေပၚၿပီးတဲ့အခါၾကေတာ့ ျပဳ ေပါ့။ associated citizen – naturalized citizen. အဲဒါ ရပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ အဲဒီလို naturalized citizen ျဖစ္သြားၿပီးေတာ့ေနာက္ automatically သူ႔ရဲ ႔ third generation မွာ သူသည္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သြားမယ္။ အခုလက္ရွိ ရွိေနတဲ့လူေတြမွာ ျပဳ-ႏိုင္ငံသား ရွိတဲ့လူေတြရွိတယ္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီးသာလူေတြ ရွိတယ္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ ေလာေလာဆယ္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရွိတဲ့ လူေတြေတာ့ white card ေတြ ေပးထားတာရွိတယ္။ white card သည္ temporary identity card. ဒီနုိင္ငံမွာ ေနခြင့္ေပးတယ္။ ဒီနိုင္ငံမွာ စားခြင့္ေပးတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ သြားခြင့္ေပးတယ္။ မဲေတာင္ ေပးခြင့္ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ဘာမွအခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးတာ မရွိပါဘူး။ လူမ်ဳိးစုနဲ႔ ပတ္သက္တာ သူတုိ႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီအခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ပဲ ဝန္ႀကီးလည္းေတြ႔မွာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းေတြက အခု နယူးေရာ့ခ္ၿမိဳ ႔မွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေဝးပြဲေတြရဲ ႔ ေရွ ႔မွာ အထူးသျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ – ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ ႔ အခြင့္အေရးဆုိၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုမႈေတြ၊ ဆႏၵျပမႈေတြ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီ ရခုိင္ျပည္နယ္ေဒသအတြင္းမွာ အခုဒီမွာ ဆႏၵျပၾကသလို ဘဂၤလီေတြ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို အထူးတလည္းမ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ုိးေဖာက္မႈေတြ၊ ႏိွပ္စက္ျပဳမႈေတြ ရွိေနသလား။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တခ်ိန္တုန္းကဆိုရင္လည္း စစ္အစိုးရလက္ထက္က ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ုိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့လို႔ဆိုၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဖက္ကို အစုလိုက္အၿပံဳးလိုက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ သာဓကေတြရွိခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ အေျခအေနက ဒီဖက္မွာ ဆႏၵျပေနသလို၊ သူတုိ႔ေျပာေနၾကသလို ခ်ုိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနသလား။
ဦးခင္ရီ ။ ။ အျပင္ မီဒီယာေတြကေတာ့ ဒီလို စြပ္စြဲတာ ရွိပါတယ္။ တကယ့္ ေျမျပင္မွာေတာ့ ဒီလို တဖက္ေစာင္းႏွင္း ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ မရွိပါဘူး။ အခု ရခိုင္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလမွာ ျပႆနာျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ေလျဖစ္ခ်င္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက step by step ဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းခဲ့တယ္။ အၾကမ္းမ်ဥ္းေျပာရရင္ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း ဒီျပႆနာကို ဒီေနရာမွာပဲ ရပ္တန္႔သြားေအာင္ တရားဥပေဒနဲ႔အညီ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္တယ္။ ဒုတိယအဆင့္က ၿငိမ္သြားၿပီဆုိရင္ ထပ္ျပန္႔မသြားေအာင္ ကာကြယ္တယ္။ တတိယတခါ ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးစီးတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ investigation committee ဒု-ဝန္ႀကီး ျပည္ထဲေရး ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ အဖြဲ႔ဖြဲ႔တယ္။ သူကေတာ့ criminal case နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တကယ့္ root cause of the incident ဒါေတြကို ေဖာ္ထုတ္တာေပါ့။ ဒီမွာ ဘယ္သူေတြ ပါဝင္သလဲ။ ရာဇဝတ္အေၾကာင္းအရာကို ေဖာ္ထုတ္တာရွိတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ မွတ္မိမွာပါ – ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔က လြတ္လပ္ေသာ ေကာ္မရွင္ ၂၇ ဦးပါတဲ့ အဖြဲ႔ဖြဲ႔တယ္။ ေနာက္ ဒီျပႆနာကိုလည္ at present မွာ ဘယ္လိုရွင္းမလဲ။ ေရတို ဘယ္လိုရွင္းမလဲ။ ေရရွည္ ဘယ္လိုရွင္းမလဲ။ ေနာင္ကို ဒီလုိျပႆနာမ်ဳိး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ထိခိုက္ေစတဲ့၊ အတူတကြ မီွတင္းေနထုိင္ေနၾကတဲ့ ဒီအုပ္စု ႏွစ္စု ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းပညာရွင္ေတြ၊ international ပညာရွင္ေတြ ေပါင္းၿပီးေတာ့ workshop ေတြ လုပ္တယ္။ အဲဒီက outcomes ေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ေနတယ္။ ေနာက္ ဒီျပႆနာမ်ဳိး ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေအာင္ စီမံရမွာပါ။ ဟိုမွာေတာ့ သီးျခားခြဲျခားဆက္ဆံတာပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း

ျပည္သူလိုလားလွ်င္ သမၼတတာဝန္ယူမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ

ျပည္သူလိုလားလွ်င္ သမၼတတာဝန္ယူမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ 

by mmnewshub

အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)

ဧရာ၀တီသတင္းဌာန. ၈ရက္ေန႔ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၁၂  —-  အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိုင္ငံေရးပါတီတခု၏ ေခါင္းေဆာင္ တဦးအေနျဖင့္ ျပည္သူလူထု လိုလားလွ်င္ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူမည္ျဖစ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပုံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကုိ ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိလိုက္သည္။
ယေန႔ နံနက္က ေရႊဂုံတုိင္ NLD ရုံးခ်ဳပ္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္ ဆိုင္ရာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အထက္ပါအတုိင္း ေျပာဆုိလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
“က်မက ႏုိင္ငံေရး ပါတီတခုရဲ႕  ေခါင္းေဆာင္ပဲ။ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခုရဲ႕  ေခါင္းေဆာင္ ဆုိမွေတာ့ သမၼတလည္း လုပ္ရဲတဲ့ သတၱိရွိရမယ္။ ျပည္သူလူထု လုိလားရင္ လုပ္မွာပဲ” ဟု သူက ဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ ၎က ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္က ျပင္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ NLD ပါတီအေနျဖင့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ကတည္းက အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို မူတခုအေနႏွင့္ ခ်မွတ္ထားရာ စိုက္လိုက္မတ္တပ္ ႀကိဳးစား သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်မ သမၼတျဖစ္ေရး ကိစၥတင္ မဟုတ္ပါဘူး၊ တျခားဟာေတြလည္း ျပင္စရာ လုိပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုသည္။
လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲတြင္ တပ္မေတာ္၏ အေနအထားမွာ ဒီမုိကေရစီ အနည္းငယ္ဆန္လာၿပီး တပ္မေတာ္၏ အလုပ္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္လာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္သည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ မဆုိင္ေသာ အလုပ္မ်ားကို လုပ္ကိုင္လွ်င္ ႏုိင္ငံအတြက္ မေကာင္းသည့္အျပင္ တပ္မေတာ္လည္း သိကၡာက်ႏုိင္ေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားသည္လည္း ႏုိင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေကာင္းစားလွ်င္ တပ္မေတာ္သားမ်ားလည္း ေကာင္းစားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လတ္တေလာတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ဘက္က စိမ္းကားသည့္ အေနအထားမ်ား မရွိေသာ္လည္း ရင္းႏွီး ကၽြမ္း၀င္မႈလည္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းျပသည္။
“အခက္အခဲဆုံး ကာလမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ မျမင္မွာ စိုးရိမ္တယ္။ အျဖစ္ကို အျဖစ္အတုိင္း မျမင္ဘဲနဲ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အတုိင္း ျမင္မွာကုိ စုိးရိမ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီလမ္းကို စၿပီး ေေဆာက္ရမယ့္ကာလမွာ လမ္းတခုကိုစဖို႔က အေျခခံမွန္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အေျခအေနမ်ားမွာ အလြန္ ဆုိးရြားေနေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းမေနႏုိင္ေသာ ကေလးမ်ားစြာ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သံုးသပ္သည္။
“ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ မွာ အင္မတန္မွ ညံ့ဖ်င္းခဲ့တဲ့ ပညာေရး ျပႆနာေၾကာင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြထဲမွာ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိတဲ့သူေတြက ရွားသြားေရာ။ က်မတို႔ရဲ႕ ျပည္သူေတြ မေတာ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာေရးစနစ္ ညံ့ဖ်င္းလြန္းလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒီအက်ဳိးဆက္ကို က်မတုိ႔ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ရုန္းထြက္ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရပါ့မယ္” ဟု သူက ရွင္းျပသည္။
အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးက႑ ျမႇင့္တင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းရာတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ မႏၱေလး တကၠသိုလ္မ်ား အပါအ၀င္ တကၠသိုလ္မ်ား အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေရး ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆက္ေျပာသည္။
“တခ်ိန္တခါတုန္းက ဆိုရင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကေန ေအာင္သြားတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြက ကမၻာ့ အဆင့္အတန္းကို လုိက္ႏုိင္တဲ့ ပညာေရးကို ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို အထူး အေလးေပးၿပီးေတာ့ အရင္ကလို လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ တကၠသိုလ္ျပန္ျဖစ္လာဖို႔ ႀကိဳးစားသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အင္မတန္မွ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ တကၠသိုလ္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ တုိင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္ ဂုဏ္ရွိရုံတင္မကဘူး၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ သိကၡာကိုလည္း ျမင့္ေစတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။
က်န္းမာေရး က႑တြင္မူ အလြန္ဆုိးရြားေနၿပီး ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမွာ နိမ့္က်လွ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
“အေျခခံက်န္းမာေရးစနစ္က မေကာင္းဘူးဆိုတာ အားလုံးသိၿပီးသားပါ။ ပစၥည္းကလည္း မရွိဘူး။ ေဆးရုံ ဆုိတာကလည္း အားနာနာနဲ႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။ အခုေခတ္မွာဆုိရင္ ေငြေရးေၾကးေရး ျပည့္စုံတဲ့သူေတြက ပုဂၢလိက ေဆးရုံေတြ သြားၾကတယ္။ အမ်ားျပည္သူေတြ အားကုိးတဲ့ ေဆးရုံေတြက်ေတာ့ ပစ္ထားသလိုပဲ” ဟု ၎က ရွင္းလင္းေျပာဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလိုေသာ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားရွိေနၿပီး ယင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈမ်ားကို စဥ္းစား ခ်င့္ခ်ိန္ ဆုံးျဖတ္သြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
“အခု ျမန္မာျပည္မွာ၀င္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ခ်င္တဲ့သူ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်မတုိ႔ ရသမွ် ယူမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ လုပ္ရင္ အမွားေတြ ျဖစ္မယ္။ စဥ္းစဥ္းစားစား ေလ့လာၿပီးေတာ့ ယူရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ သူေတြကလည္း တကယ္ပဲ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ေရရွည္အက်ဳိးေရာ မိမိတို႔အက်ဳိးေရာ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစဥ္းစားစားနဲ႔ လုပ္သင့္ပါတယ္။ မေပါင္းသင့္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ္ဆိုရင္ ေရရည္မွာ ႏုိင္ငံအတြက္လည္း အက်ဳိးမျဖစ္ဘူး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံတဲ့ သူေတြအတြက္လည္း အက်ဳိးမျဖစ္ဘူး။ မေပါင္းသင္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရင္ က်မတုိ႔က သိရင္ သိသလို သတင္းျဖန္႔တာပဲ။ ဒါကေတာ့ က်မတုိ႔တာ၀န္တခုအေနနဲ႔ လုပ္ရမွာပဲ” ဟု သူကရွင္းျပသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ရွင္းျပရန္ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအေရး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာက္ခံ အားေပးမႈအတြက္ ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာဆုိရန္ျဖစ္သည္ဟု သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ဆက္လက္၍ သူက အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ တရုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္လိုေၾကာင္း၊ တရုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ ရင္းႏီွးမႈ ရွိရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္းလည္း ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အေမရိကန္ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မွ ခ်ီးျမႇင့္ေသာ ကြန္ဂရက္ ေရႊတံဆိပ္ဆု၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆု အပါအ၀င္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု မ်ားစြာကို လက္ခံခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ သမၼတ အိုးဘားမားႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆုံခဲ့ေသးသည္။