ရခိုင္ – ကမန္ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡ
Rakhine riot
VOA News, 7November 2012 —- (မ်က္ေမွာက္ေရးရာ/သတင္းသုံးသပ္ခ်က္)
ဒီတပတ္ မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ကာလၾကာရွည္စြာ အတူရွင္တြဲ
ေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြႏွင့္ တိုင္ရင္းသား ကမန္ေတြၾကားမွာ
ဘာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါသလဲ။ ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီးေတာ့
ၿပီးခဲ့တဲ့သတင္းတပတ္က ကမန္အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ ေမးျမန္းခဲ့သလုိ
အခုတပတ္မွာေတာ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာက
ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ျပထားပါတယ္။ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္တုန္းက က်ေနာ္ရဲ ႔ ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္ခ်က္ မွာ ေက်ာက္နီေမာ္က ကမန္အမ်ိဳးသားတစ္ဦးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡဟာ ရခိုင္ျပည္အလယ္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္းဘက္ကိုပါ နည္းနည္းကူးစက္လာမည့္ သေဘာေတြ႔ေနပါတယ္။ အလယ္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ျဖဴဘက္၊ ေက်ာက္နီေမာ္ဘက္မွာဆိုလည္းပဲ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ပ်က္လာတာ
ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အစက က်ေနာ္ နားလည္ထားတာက ဒါဟာ ရခုိင္ေတြက ဟိုဘက္ကဝင္လာတဲ့ ဘင္ဂါလီ မြတ္စလင္ေတြႏွင့္ ျဖစ္တဲ့ကိစၥက ေျမာက္ပိုင္းကလို႔ ထင္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္ အလယ္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ကမန္ေတြကေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား စာရင္းထဲမွာလည္း ပါၿပီးသားျဖစ္တယ္။ သူတို႔ႏွင့္ ပဋိပကၡ သိပ္မရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္က အရင္က နားလည္ထားပါတယ္။ အခု ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို ကူးစက္လာတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ဒီကိစၥကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ကမန္ေတြက နည္းနည္းတာဝန္ရွိတယ္လို႔ပဲ ေျပာရမလား မသိဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ရခိုင္ေတြႏွင့္ ဘင္ဂါလီေတြႏွင့္ ျဖစ္တဲ့ကိစၥက တဘက္ႏိုင္ငံသားက က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြႏွင့္ ရခိုင္ေတြက ျဖစ္တာ။ ျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ ဘဂၤါလီေတြကို ကမန္က ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ သူတို႔က နီးနီးစပ္စပ္ လက္ခံတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကမန္က သူက ဒီတုိင္းရင္းသား ရခိုင္ထဲမွာ ပါေနၿပီးၿပီ။ တုိင္းရင္းသားအထဲမွာ ပါေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ဒီက်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြကို ကာကြယ္ရမွာ ရခုိင္တင္မက ဒီ ကမန္တုိင္းရင္းသားေတြမွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္။ အဲဒီအခါၾကေတာ့ ကမန္ေတြက ကာကြယ္မႈမျပဳဘဲႏွင့္ ဒီလူေတြႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဆက္ဆံၿပီးေတာ့ ဒီလို လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုကို ပူူးတြဲၿပီးေတာ့ ေနထုိင္လာတဲ့အခါ ရခိုင္ေတြက တဘက္တလမ္းက အျမင္သိပ္မရွင္းေတာ့တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို က်ေနာ္ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ကမန္အမ်ိဳးသားကို ေမးတဲ့အခါေတာ့ သူတို႔ကမန္ေတြက ဘဂါၤလီရုိဟင္ဂ်ာေတြကို လက္မခံပါဘူးတဲ့။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကိုလည္း သူတို႔က လုံးဝလက္မခံပါဘူးလို႔ သူတို႔ကေျပာတာဘဲ။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ တကယ္တကယ္ေတာ့ ကမန္တုိင္းရင္းသားအေနႏွင့္ ဒီလိုဘဲ ရွင္းရွင္းလင္း လင္း ျဖစ္ရမယ္ေလ။ ဘဂၤါလီေတြ ဟိုဟာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြက သူတို႔က ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုတာလည္း ရခုိင္ေတြက အသိမွတ္ျပဳ မထားဘူး။ ဘဂါၤလီေတြကေနျပီးေတာ့ နာမည္တစ္ခုေမြးစားျပီးေတာ့ သူတို႔က ႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ဖို႔ႀကိဳးစားေနၾကတာ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒါေပမယ့္ အဲလို ႀကိဳးစာမႈကို ကမန္ေတြက သူတို႔လည္း လက္မခံပါဘူး လို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ့္ကို အဲေန႔က ေျပာတဲ့ အခါမွာေတာ့။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ လက္မခံဘူးဆိုေပမယ့္ သူတို႔က ဒီေက်ာက္နီေမာ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ေတြက အတူတကြ ရခိုင္ႏွင့္ မဟုတ္ဘဲႏွင့္ သူတို႔ ဒီကမန္ႏွင့္ဘဂါၤလီက ေတာ္ေတာ္လုံးေထြးသြားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။ ရခုိင္ကသက္သက္။ ဘဂၤါလီၾကတဲ့ အခါၾကေတာ့ ကမန္ေတြႏွင့္ ဘာသာေရးအရ နီးစပ္သြားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါႀကေတာ့ အဲမွာ ရႈပ္ေထြးၿပီးေတာ့ျဖစ္တဲ့ အခါၾကေတာ့ ဘဂါၤလီရယ္ ကမန္ရယ္လို႔ ခြဲခြဲျခားျခား မဟုတ္ဘဲႏွင့္ အဲလို ေရာေထြးသြားတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ သြားႏိုင္တာေပါ့။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ေျပာမယ္ ဦးဘခ်မ္းျဖဴက အဲဒီဘက္က ေဒသခံတစ္ေယာက္ ဘဲဆိုေတာ့ ဦးဘခ်မ္းျဖဴရဲ ႔ ေနခဲ့တဲ့ဘဝမွာေကာ ငယ္ငယ္ကတည္းက အတူတကြ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံလာတဲ့ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း ကမန္ေတြ မရွိဘူးလား။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က နယ္ဘက္မွာဆုိတဲ့အခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ ႔ က်ေနာ္တို႔က ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ ႔ အလယ္ပိုင္းေလာက္က်တယ္။ ကလန္္းေတရြာ။ အဲေတာ့ ကမန္ အမ်ားစုေနတာက က်ေနာ္တို႔ ဟိုဟာ နဂိုကဆိုလို႔ရွိရင္ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ ႔မွာ အမ်ားဆံုးရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အလုပ္သေဘာအရ ဒီဘက္ ေက်ာက္နီေမာ္တို႔မွာ ထြက္လုပ္ၾကတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲအခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီကမန္ ႏွင့္ ရခိုင္ႏွင့္ ျပႆနာ ျဖစ္တယ္လို႔ကို က်ေနာ္တို႔က မၾကားဖူးဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲမွာလည္းပဲ ခုနက ေျပာတဲ့ ရမ္းျဗဲတို႔ဘာတို႔ ဘက္မွာလည္းဘဲ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေနႀက တာဘဲ။ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းလိုမ်ိဳး။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ဟုတ္တယ္။ သူတို႔ေတြ ရခိုင္ဘုန္းႀကီးေတြကိုေတာင္မွ သြားသြားလာလာ ရွိၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ၾကားဖူးတယ္။ သူတို႔က ရခိုင္စကားကိုပဲ ရမ္းျဗဲစကားကိုပဲ သူတို႔က ေျပာၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ ဒီႏိုင္ငံေရးအရ နီးစပ္ဘူးတဲ့သူေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီးဘဲ သူတို႔က ဆက္ဆံတာ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ထဲမွာ အဲလိုဘဲ ထုိးေဖာက္ၿပီးေတာ့ ဝင္ေရာက္ေနတဲ့သူေတြရွိတယ္တဲ့။ အဲဒါကို အုပ္စုတစ္စုက လက္ခံခ်င္တဲ့ ပုံစံရွိတယ္။ အုပ္စုတစ္စုက လံုးဝလက္မခံဘူးဆုိတဲ့ သေဘာကို က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာျပတာရွိတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ လက္ခံခ်င္တဲ့အုပ္စု ႏွင့္ လက္မခံခ်င္တဲ့အုပ္စု အၾကားက ၿပိဳင္ဘက္ ျဖစ္ရမွာ။ အခုျဖစ္တာက အကုန္လံုးႏွင့္ ေရာၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့သေဘာ ေတြ႔ရလို႔ပါ။ က်ေနာ္က သိပ္အံ့အားသင့္မိတယ္။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ဒီဟာကေတာ့ ျပႆနာက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႀကီးသြားတယ္လို႔ေျပာရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥက ကမန္ကေတာ့ သူ႔မွာ ဒီကမန္ ျပႆနာေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်ာ့။ တကယ့္ တကယ္ ဒီဟာက ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ ေျမခံ ဘဂၤါလီေတြရဲ ႔ ျပႆနာပဲ။ ကမန္ကေတာ့ ဒီေနရာမွာ ေရာေထြးၿပီးေတာ့ ပါသြားလို႔ ရွိရင္လည္း သူဟာသူ သက္သက္ေနေပးသင့္တာေပါ့။ သူက ဒီႏိုင္ငံသား တုိင္းရင္းသား ျဖစ္ၿပီး ၿပီဆိုတဲ့ အဆင့္က နည္းတဲ့ အဆင့္မွ မဟုတ္တာ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္တယ္။ ႏုိင္ငံသားမွာမွ သူတို႔ ႏွစ္ေပါင္းတာရွည္ေနတာ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သံတြဲဘက္မွာ။ သံတြဲမွာေတာ့ က်ေနာ္က ကိုယ္တိုင္ေနခဲ့ဖူးပါတယ္။ သံတြဲမွာဆိုရင္ တစ္အိမ္က မြတ္စလင္အိမ္၊ ကမန္အိမ္၊ ေနာက္ ဗုဒၶဘာသာအိမ္။ ေနာက္ၿပီး သံတြဲ ထူျခားခ်က္က ငေက်ာ္ေတာင္ ဘက္မွာဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ေတြလည္း ရွိတယ္။ သံတြဲဟာ အင္မတန္ ဘာသာေရးအရ သည္းခံခြင့္ လႊတ္ၿပီးေတာ့ ခြဲျခားမႈမရွိတဲ့ ေဒသတစ္ခုလို႔ က်ေနာ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေကာ အဲဘက္က ျဖစ္တယ္လို႔ေတာ့ မၾကားဘူး။ ဒါေပမဲ့ လက္နက္ေတြ ေတြ႔တယ္ ဘာညာေျပာေတာ့ အဲဒီဘက္ကိုေကာ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရွိလဲ။ ေအးခ်မ္းခ်မ္းဘဲ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေနႏုိင္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ သိပ္စိတ္ခ်လို႔ မရတဲ့ အေျခအေနမွာပဲ။ ကမန္ရယ္ ဘဂါၤလီရယ္လို မဟုတ္ဘူး။ ရခုိင္ေတြကလည္း ဒီအခ်ိန္မွာ စိတ္ခ်လက္ခ် ေနလို႔ရတဲ့ အေျခအေန မရွိဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုတဲ့အခါ ဘယ္သူက စၿပီးတိုက္လာမယ္ဆိုတာေျပာလုိ႔ မရဘူး။ ယံုၾကည္မႈလုံးဝ ပ်က္ျပယ္သြားတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဒီကိစၥက အစိုးရမွာ ပိုၿပီးတာဝန္ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္က ထင္တာ။ ျပႆနာက ႀကီးတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီျပႆနာက မရႈပ္ဘူး။ ရွင္းရွင္းေလး။ ႏုိင္ငံျခားသား က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ သူေတြကို ဒီလို အသားလြတ္ႀကီး ႏုိင္ငံသားလို ဘုန္းေပါလေအာ ေနလို႔ရတဲ့ အဆင့္မ်ိဳးက ေဒသခံေတြကို က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားလာတဲ့အဆင့္ ဆိုတဲ့ဟာက ဘယ္လိုမွ သည္းခံလို႔ရတဲ့ အေျခအေန မရွိဘူး။ အဲဒါကို ႏုိင္ငံေတာ္က စီစီစစ္စစ္ႏွင့္ ခြဲခြဲျခားျခား ဆက္ဆံမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီျပႆနာ ဒီေလာက္ႀကီးမွာ မဟုတ္ဘူး။ အခုက ေတာ္ေတာ္ေလး အခြင့္အေရးရသြားတဲ့ ပုံစံမ်ိဳး ျဖစ္သြားတာေပါ့။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အစိုးရဘက္ကေကာ က်ေနာ္ ဟိုေန႔က ကမန္အမ်ိဳးသားကို ေမးၾကည္႔ေတာ့ ၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာထင္တယ္။ ၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ စၿပီးေတာ့ ဟိုဘက္က ဘဂါၤလီမြတ္စလင္တာမကဘူး ဟုိဘက္က ဝင္လာတဲ့သူကိုေတာင္မကဘူး အရင္ ေဒသခံျဖစ္ေနတဲ့ ကမန္တိုင္းရင္းသားေတြကိုပါ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္တာတို႔ ဘာတို႔ အဲလို တတန္းတစားတည္း သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြ လုပ္လာခဲ့တယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ဒီဟာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အတိအက်ေတာ့ မသိဘူး။ ဟုိဘက္က ဘဂါၤလီေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္လည္း မရွိဘူး။ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတယ္လို႔ သိရတယ္။ ဒီ ကမန္ဘက္ကေတာ့ သူက တုိင္းရင္းသားလက္မွတ္ ရၿပီးသြားတဲ့အခါၾကေတာ့ ဥပေဒကလည္း သူ႔ကို ပိတ္ဆို႔ဖို႔ အေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ ထင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကမန္အပိုင္းကို က်ေနာ္ နားလည္တာကေတာ့ အထူးသျဖင့္ အဲဒီ ေမာ္ရဝီ လားေတြကေနၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးအရ လုံးဝဝင္ၿပီးေတာ့ စည္းရံုးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သိရတယ္။ နဂိုက သူတို႔ျဖင့္ ကမန္ေတြဟာ ေမာ္ရဝီက ဆိုရင္ ……..ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာကေတာ့ ဒီရခိုင္ဗုဒၶဘာသာေတြႏွင့္ ယဥ္ပါးမႈ ကြာဟလာတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး။ ဘာသာေရးအရေပါ့ ဆက္ႏႊယ္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ နီးစပ္သြားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးပါပဲ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒါဘဲ။ က်ေနာ္ အံ့အားသင့္ေနတာက ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီလို ျဖစ္သြားတာလဲ။ အဲဒီေတာ့ တကယ္လို႔ နီးစပ္ခ်င္းနီးစပ္ရင္ သူတို႔က ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဟိုဘက္က လာတဲ့လူကို လက္မခံဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာလည္း လက္မခံဘူး။ ဘဂၤါလီကိုလည္း လက္မခံပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က တိုင္းရင္းသားပါလို႔ ကိုယ္တိုင္ သူတို႔ေျပာေနတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ထင္တာ နားလည္မႈ လြဲမွားတာေတာ့ ပါေကာင္းပါမယ္ထင္တယ္။ တဖက္သက္ အျပစ္ေျပာတာထက္။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ အဲဒါကေလ။ ဟိုမွာ ၉၀ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကဆိုရင္ အထူးသျဖင့္ ဒီကမန္ေတြက ရမ္းျပဲမွာဘဲ မ်ားမ်ားစားစား ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ စစ္ေတြ ပတ္ဝန္းက်င္မွာဆိုရင္ ဒီေလာက္မရွိဘူးလို႔ ထင္တယ္။ နည္းတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲကိုထည့္တဲ့အခါၾကေတာ့ ကမန္ပါတီက ဦးေရႊရ ဆိုတဲ့သူက အႏိုင္ရသြားတယ္။ ရခိုင္ပါတီ ႏွစ္ခု မဲရႈံးသြားတယ္။ ရႈံးသြားတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီ ကမန္ေတြကို ဘယ္သူေတြက မဲထည့္လဲဆိုတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီ ဘဂါၤလီကုလားေတြက စုျပံဳၿပီးေတာ့ မဲထည့္လိုက္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က သိရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ….. ဘာသာေရးအရ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ဟာကိုေတာ့ သူတို႔ ျငင္းလို႔မရဘူး။ အဲဒီေတာ့ ကမန္္ဘက္ကို က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကမန္ဟာ ႏုိင္ငံသား၊ တုိင္းရင္းသား ျဖစ္ျပီးၿပီဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္သူအပၚမွာ သစၥာရွိသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကမန္ေတြ တုိင္းရင္းသားျဖစ္မႈကို ရခိုင္ေတြက ကန္႔ကြက္တာ က်ေနာ္တို႔က မေတြ႔ရေသးဘူး။ ကမန္ကလည္း တကယ့္ တကယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဇာတိ သူတို႔က တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ဘူး။ ျပဳ ႔တုိင္းရင္းသားေပါ့။ ေျပာရမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္ေတြႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚမွာ သူတို႔က သစၥာေစာင့္တည္းၿပီးေတာ့ ကိုယ့္တုိင္းရင္းသားရရွိထားတဲ့ အခြင့္အေရးကို သူ ကာကြယ္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆတယ္။ ဒီ ဘဂၤါလီ အေရးအခင္း ဆိုတာက ရခိုင္တစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘူး။ အဓိကက ကမန္အပါအဝင္ တစ္ႏိုင္လံုးႏွင့္ဆိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာတစ္ရပ္လု႔ိ က်ေနာ္တို႔က ျမင္ထားတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ အခု ဦးဘဂ်မ္းျဖဴ ေျပာေနတာက ရခိုင္ေတြဘက္ကေကာ ဘာမ ွေျပာစရာ မရွိဘူးလား။ ရခိုင္ေတြဘက္ကေကာ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဆင္ျခင္စရာ သံုးသပ္စရာ၊ သူတို႔ေကာ ေျပာစရာ ဘာမွမရွိဘူးလား။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ရခုိင္ဘက္ကေတာ့ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အႀကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကိုလုပ္တာ အထိုက္ေလ်ာက္ ရိုင္းစိုင္းၿပီးေတာ့ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ က်ေနာ္တို႔ ေျဖရွင္းတာကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံရမယ္ေလ။ ဒီအစိုးရ ေျပာေနတဲ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒအရ သူတို႔က စီစစ္မယ္ဆိုတဲ့ အေႀကာင္းအရာ ေျပာထားတာရွိတယ္။ အဲဒီကိစၥကို အေစာအလ်င္ ေျဖရွင္းႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔က ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ ေျဖရွင္းမယ္လို႔ ေျပာေနတယ္ဆိုေပမယ့္ အဲဒီႏိုင္ငံေတာ္က သံုးေနတဲ့ဥစၥာ ေဒသအတူေန လူမ်ိဳးစုတစ္စု ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ အသံုးအႏႈန္းေတြႀကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒါကို လက္မခံခ်င္ဘူး။ သူတို႔ ေဒသခံေတြႏွင့္ တဖက္သတ္ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ဘဂၤါလီေတြႏွင့္ က်ေနာ္တို႔က ဘဂါၤလီအႏၱရာယ္ကို က်ေနာ္တို႔က ခုခံၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ၿပီးေတာ့ တုိက္ခိုက္ေနရတာ။ သူတို႔က မွီခုိၿပီးေတာ့ေနတဲ့အဆင့္ထက္ ရိုဟင္ဂ်ာ တုိင္းရင္းသားျဖစ္ေရးဆိုတဲ့ဟာက အဓိက ဦးတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က လုပ္ေနတာ။ သူတို႔က ဒီမွာ မွီခိုၿပီးေတာ့ ေနထိုင္ပါရေစဆိုတဲ့ ဒီ မွီခိုႏိုင္ငံသားအဆင့္ေတာင္ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ေတြက။ အဲဒါေတြက အင္မတန္ ရွင္းရလင္းရ ခက္တာေပါ့။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ဘဂါၤလီႏွင့္ ျပႆနာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္က ကမန္ႏွင့္ ျပႆနာအတြက္ ဒီလို ေမးျမန္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တာ ေရွ ႔အလားအလာ ေနာင္ကို ကမန္ႏွင့္ေပါ့ေလ။ ဘဂၤါလီကိစၥကေတာ့ ထားလိုက္ပါေတာ့။ အစိုးရက ဒါ ႏိုင္ငံသားဥပေဒႏွင့္ ဘာညာ အတည္အက် လုပ္ရမယ္။ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈရွိဖို႔လိုတယ္။ နယ္စပ္ကို လံုျခံဳေအာင္ ပိတ္ရမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကမန္ႏွင့္ ေနာင္အခါမွာ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနႏိုင္မယ့္ အလားအလာကို ေျပာပါဦး။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ကမန္ကေတာ့ ၾကားညပ္တယ္လို႔လဲ က်ေနာ္က ထင္တယ္ေလ။ ကမန္ကို တုိက္တဲ့ ရခိုင္ေတြက တိုက္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က မယူဆဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ မီးေလာင္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးပါ။ ရခုိင္၊ ကုလားရယ္၊ ကမန္္ရယ္လို႔ သူက ေရြးတာမဟုတ္ေတာ့ေပမယ့္ နီးစပ္ရာေလာင္သြားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အဲဒီ အေရးအခင္းေလးသာ သူတို႔ ေရွာင္တိမ္းၿပီး ေနၾကတာေတာ့ သူအတြက္ရဲ ႔ အေကာင္းဆံုးပဲေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းမွာကေတာ့ အနည္က်သြားတဲ့အခါၾကေတာ့ သူတို႔ ရရွိထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားအေရးေတြ သူ႔ဟာသူ ဒီအတိုင္းဘဲရွိလိမ့္မယ္လို႔ထင္တယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ တခ်က္ရွိတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ က်ေနာ္ရဲ ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္ႏွင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီတိုင္းရင္းသား ရခိုင္တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈကို သူတို႔က၊ တနည္းအားျဖင့္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီစည္းကမ္းေစာင့္ထိန္းမႈေပါ့။ တဘက္ကဝင္လာတဲ့ လူေတြႏွင့္ လက္ခံမႈ မျပဳလုပ္ဖို႔ေတာ့ သူတို႔ လုိလိမ့္မယ္လိုေတာ့ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီကိစၥမွာ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးေျပာခ်င္တဲ့အခ်က္ကေတာ့ ကမန္ႏွင့္ ရခိုင္ ကိစၥမွာကေတာ့ ရခိုင္လူမ်ားစုပါ။ ကမန္က လူနည္းစုျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကိုလည္း ထည့္တြက္ဖို႔လိုမယ္ မထင္ဘူးလား။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ ကမန္က လူနည္းစုျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ရခုိင္ေဒသကို ရခုိင္လူမ်ိဳးကို ဒုကၡမေပးႏိုင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္တယ္။ က်ေနာ္အေနႏွင့္ ကန္႔ကြက္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခုနက ေျပာသလိုေပါ့ လူနည္းစုဆိုေပမယ့္ ဘာသာတူေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ဘဂၤလီေတြကို လမ္းေၾကာင္းေပးမႈကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါကိုေတာ့ ကမန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ တုိင္းရင္းသားျဖစ္မႈကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ထည့္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားရမယ့္ ပံုစံမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဓိကကေတာ့ တဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးကို အေႀကာင္းျပၿပီးေတာ့ ထိုးေဖာက္ ဝင္ေရာက္လာတယ္။ ရခုိင္ ႏွင့္ ကမန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူေနလာတာကို သူတို႔ ဝင္ၿပီး ေသြးခြဲျပီးေတာ့ ဟိုဘက္ကို ဖယ္ထုတ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။
ဦးဘခ်မ္းျဖဴ ။ ။ အဲဒါေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါ ကမန္ေတြကလည္း သိေနတယ္။ သိေနတယ္ဆိုေပမယ့္ တခ်ိဳ ႔ ကမန္ေတြကေတာ့ ဒီဘာသာေရးက အထူးသျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ေတာ့ ဒီ အစၥလာမ္ဘာသာ က လည္း ဘာသာေရးအရ အင္မတန္ကို ေသြးနီးတယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ
No comments:
Post a Comment