ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားေတြ ဖ်က္ဆီးမႈ ဆန့္က်င္ဆနၵျပ
BBC News, 4October 2012 — ဘဂၤလားဒက္ရွ္မွာ
ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာက္ျကီးေက်ာင္းေတြ ဘုရားေတြကို မြတ္စလင္ဘာသာဝင္ေတြက
ဖ်က္ဆီးခဲ့တာနဲ့ပတ္သက္လို့ ျမန္မာနိုင္ငံ ရန္ကုန္ျမို့ ဒဂံုျမို့သစ္
အေရွ့ပိုင္း မေကြး ပရိယတၱိစာသင္တိုက္မွာ သံဃာေတာ္
၂၀ဝေက်ာ္ေက်ာင္းတိုက္အတြင္းမွာ ဆနၵျပခဲ့ျကပါတယ္။ အလားတူ
သီရိလကၤာနိုင္ငံမွာလည္း ျမန္မာစာသင္သား သံဃာေတြအပါအဝင္သံဃာေတာ္ ၅၀ဝ ေက်ာ္
ကိုလံဘိုျမို့ရွိ ဘဂၤလားဒက္ရွ္သံရံုးေရွ့မွာဆနၵျပျကပါတယ္။
ျဖစ္ပြားရတဲ့ ေနာက္ခံအေျကာင္းအရင္း
အခုလို ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းကန္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးတဲ့ ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္ အေရွ့ေတာင္ဘက္ျခမ္း ေဒသဟာ တဘက္မွာ ျမန္မာနဲ့ နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္ေနသလို တဘက္ျခမ္းမွာလဲ အိနၵိယနိုင္ငံနဲ့ နယ္စပ္ျခင္း ထိစပ္ေနျပီး တျခားဘက္မွာေတာ့ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ရွိေနပါတယ္။ အခု ျပႆနာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေကာ့ဆက္ဘဇား တပ္ကနပ္ နယ္ နဲ့ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္း တဝိုက္ဟာ တကယ္ေတာ့ အရင္ကတည္းက ရႈတ္ေထြးေနတဲ့ ေနရာျဖစ္တယ္လို့ Sabir Mustafa က ေျပာပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာေတာ့ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းတဝိုက္မွာ လက္နက္ကိုင္ သူပုန္ထေနတာက ၂၃ နွစ္ ေလာက္ ရွိေနပါျပီ။ အစြန္းေရာက္ အယူအဆလည္း အေျခတည္လာျပီး ေဒသခံလူထုရဲ့ ေထာက္ခံမႈလည္း အတိုင္းအတာတခုထိ ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ျပီး လက္နက္ ေမွာင္ခိုမႈေတြလည္း ရွိတဲ့ ေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြမွာေတာ့ ဒီေဒသတြင္းကို ျမန္မာျပည္ဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားျကီး ဝင္လာပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာလည္း တခ်ို့က အစိုးရထိန္းခ်ုပ္မႈေအာက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနျကေပမယ့္ အမ်ားအျပားကလည္း စာရင္းအင္းမရွိပဲ ေနထိုင္ေနျကပါတယ္။ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးျကြေတြက ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ဘာသာေရးနည္းနဲ့ စည္းရံုး အသံုးခ်တာေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။
အခု တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ စစ္ေသြးျကြ အဖြဲ့ေတြ ပါေနတယ္လို့ အစိုးရက ေျပာေပမယ့္ ဘယ္အဖြဲ့ဆိုတာကို တိတိက်က် ထုတ္ေဖာ္ ေျပာတာေတာ့ မရွိေသးဘူးလို့ Sabir Mustafa က ေျပာပါတယ္။အခု ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကိစၥမွာ တကယ္ေတာ့ Facebook အင္တာနက္စာမ်က္နွာမွာ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရွို့တဲ့ ဓာတ္ပံုက စျပီး ျဖစ္ပြားတယ္လို့ ဆိုျကေပမယ့္ ေနာက္ကြယ္မွာ အေျကာင္းရင္းေတြက ဒီထက္ မက ရွိေနတယ္လို့ အမ်ားက ယူဆျကပါတယ္။
ဥပမာ ေဒသတြင္းမွာ ျသဂုတ္လအတြင္းက အာသံျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥ၊ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္က ျဖစ္ရပ္၊ ေနာက္ျပီး စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေပၚက ရာဂါမတီျမို့က ေကာလိပ္ေက်ာင္းမွာ ဘဂၤလီနဲ့ ဘဂၤလီမဟုတ္သူေတြျကား တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကိစၥ ဒါေတြက ဆက္စပ္ေနတယ္လို့ ယူဆနိုင္စရာ ရွိေျကာင္း Sabir Mustafa က သံုးသပ္ပါတယ္။ေနာက္ျပီး ေနာက္ကြယ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံေရး အားျပိုင္မႈေတြကလည္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္လို့ သူကဆိုပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တရုတ္နိုင္ငံကလည္း ဒီ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ေဒသကို စီးပြားေရးအရ စိတ္ဝင္စားေနတယ္၊ အိနၵိယနိုင္ငံကလည္း နယ္စပ္လံုျခံုေရး အျမင္ ၊ စီပြားေရးအျမင္နဲ့ စိတ္ဝင္စားေနသလို ျမန္မာရဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေျကာင့္ အေမရိကန္ကလည္း စိတ္ဝင္စားေနပါတယ္။ မဟာဗ်ူဟာ က်တဲ့ ေဒသလို့ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဒီေဒသ တည္ျငိမ္ေရးအတြက္ အစၥလာမ္မစ္ အစြန္းေရာက္အဖြဲ့ေတြကို ထိန္းသိမ္းခ်င္တဲ့ ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္အစိုးရအေနနဲ့လည္း အတိုက္ခံကို အျပစ္တင္ေနရံုနဲ့ မျပီးပဲ ေရရွည္ တည္တံ့နိုင္မယ့္ ေျဖရွင္းေရး နည္းလမ္းကို ရွာသင့္တယ္လို့ ဘီဘီစီ ဘဂၤါလီဘာသာ ဌာန ဌာနမႉး Sabir Mustafa က သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ျဖစ္ပြားရတဲ့ ေနာက္ခံအေျကာင္းအရင္း
အခုလို ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းကန္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးတဲ့ ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္ အေရွ့ေတာင္ဘက္ျခမ္း ေဒသဟာ တဘက္မွာ ျမန္မာနဲ့ နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္ေနသလို တဘက္ျခမ္းမွာလဲ အိနၵိယနိုင္ငံနဲ့ နယ္စပ္ျခင္း ထိစပ္ေနျပီး တျခားဘက္မွာေတာ့ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ရွိေနပါတယ္။ အခု ျပႆနာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေကာ့ဆက္ဘဇား တပ္ကနပ္ နယ္ နဲ့ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္း တဝိုက္ဟာ တကယ္ေတာ့ အရင္ကတည္းက ရႈတ္ေထြးေနတဲ့ ေနရာျဖစ္တယ္လို့ Sabir Mustafa က ေျပာပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာေတာ့ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းတဝိုက္မွာ လက္နက္ကိုင္ သူပုန္ထေနတာက ၂၃ နွစ္ ေလာက္ ရွိေနပါျပီ။ အစြန္းေရာက္ အယူအဆလည္း အေျခတည္လာျပီး ေဒသခံလူထုရဲ့ ေထာက္ခံမႈလည္း အတိုင္းအတာတခုထိ ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ျပီး လက္နက္ ေမွာင္ခိုမႈေတြလည္း ရွိတဲ့ ေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြမွာေတာ့ ဒီေဒသတြင္းကို ျမန္မာျပည္ဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားျကီး ဝင္လာပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာလည္း တခ်ို့က အစိုးရထိန္းခ်ုပ္မႈေအာက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနျကေပမယ့္ အမ်ားအျပားကလည္း စာရင္းအင္းမရွိပဲ ေနထိုင္ေနျကပါတယ္။ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးျကြေတြက ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ဘာသာေရးနည္းနဲ့ စည္းရံုး အသံုးခ်တာေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။
အခု တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ စစ္ေသြးျကြ အဖြဲ့ေတြ ပါေနတယ္လို့ အစိုးရက ေျပာေပမယ့္ ဘယ္အဖြဲ့ဆိုတာကို တိတိက်က် ထုတ္ေဖာ္ ေျပာတာေတာ့ မရွိေသးဘူးလို့ Sabir Mustafa က ေျပာပါတယ္။အခု ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကိစၥမွာ တကယ္ေတာ့ Facebook အင္တာနက္စာမ်က္နွာမွာ ကိုရမ္က်မ္းကို မီးရွို့တဲ့ ဓာတ္ပံုက စျပီး ျဖစ္ပြားတယ္လို့ ဆိုျကေပမယ့္ ေနာက္ကြယ္မွာ အေျကာင္းရင္းေတြက ဒီထက္ မက ရွိေနတယ္လို့ အမ်ားက ယူဆျကပါတယ္။
ဥပမာ ေဒသတြင္းမွာ ျသဂုတ္လအတြင္းက အာသံျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥ၊ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္က ျဖစ္ရပ္၊ ေနာက္ျပီး စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေပၚက ရာဂါမတီျမို့က ေကာလိပ္ေက်ာင္းမွာ ဘဂၤလီနဲ့ ဘဂၤလီမဟုတ္သူေတြျကား တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကိစၥ ဒါေတြက ဆက္စပ္ေနတယ္လို့ ယူဆနိုင္စရာ ရွိေျကာင္း Sabir Mustafa က သံုးသပ္ပါတယ္။ေနာက္ျပီး ေနာက္ကြယ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံေရး အားျပိုင္မႈေတြကလည္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္လို့ သူကဆိုပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တရုတ္နိုင္ငံကလည္း ဒီ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ေဒသကို စီးပြားေရးအရ စိတ္ဝင္စားေနတယ္၊ အိနၵိယနိုင္ငံကလည္း နယ္စပ္လံုျခံုေရး အျမင္ ၊ စီပြားေရးအျမင္နဲ့ စိတ္ဝင္စားေနသလို ျမန္မာရဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေျကာင့္ အေမရိကန္ကလည္း စိတ္ဝင္စားေနပါတယ္။ မဟာဗ်ူဟာ က်တဲ့ ေဒသလို့ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဒီေဒသ တည္ျငိမ္ေရးအတြက္ အစၥလာမ္မစ္ အစြန္းေရာက္အဖြဲ့ေတြကို ထိန္းသိမ္းခ်င္တဲ့ ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္အစိုးရအေနနဲ့လည္း အတိုက္ခံကို အျပစ္တင္ေနရံုနဲ့ မျပီးပဲ ေရရွည္ တည္တံ့နိုင္မယ့္ ေျဖရွင္းေရး နည္းလမ္းကို ရွာသင့္တယ္လို့ ဘီဘီစီ ဘဂၤါလီဘာသာ ဌာန ဌာနမႉး Sabir Mustafa က သံုးသပ္ထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment