လူထုရဲ႕ႏိုင္ငံေရး

လူထုရဲ႕ႏိုင္ငံေရး 

by moethiha aung

Written by  လတ္ၿငိမ္း

လက္ရွိ ေတြ႕ျမင္ေနရေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားက ျမန္မာျပည္ သည္ ကာလ ၀ိပတိၱမွ လြန္ေျမာက္ခဲ့ၿပီဟု ညႊန္းဆိုေနၾက သည္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားစြာျဖစ္ခဲ့သည္။ အစိုးရ အေပၚ လူေတြ ယုံၾကည္မႈ ပိုရွိလာသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ႏိုင္ငံ့ မ်က္ႏွာ ပြင့္လာခဲ့သည္။ မီဒီယာေတြ အားေကာင္းလာခဲ့သည္။ တစ္ဖက္ကလည္း ျပႆနာေတြေတာ့ ရွိေနဆဲ။ ကခ်င္ေဒသႏွင့္ ရခုိင္ေဒသ ျပႆနာမ်ားက ေသြးမတိတ္ေသးေသာ အနာမ်ား၊ ေခတ္ေဟာင္း ၏ အေမြဆိုးမ်ားအျဖစ္ က်န္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔တိုင္ ကြၽန္ေတာ့္လို သာမန္ျပည္သ ူတစ္ေယာက္ အဖို႔ေတာ့ ယခု ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေန အေပၚမွာ ေက်နပ္မိသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီေျပာင္းလဲမႈ အရွိန္ေတြ တန္႔သြားမွာ၊ လမ္းေခ်ာ္ သြားမွာကို စိုးရိမ္ေနမိသည္။

‘လူ’ ကလာတဲ႔ အေျပာင္းအလဲ

ထိုသို႔ စိုးရိမ္ရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ လက္ရွိ ေတြ႕ ျမင္ခဲ့ရၿပီးေသာ အေျပာင္းအလဲအမ်ားစုသည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား (တစ္နည္း) ‘လူ’ မွ လာေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အေပၚထပ္ အေဆာက္အဦ ေျပာင္းသည္။ အထက္က လူမ်ား၏ သေဘာ ထားေျပာင္းလာသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေအာက္က လူအေတာ္ မ်ားမ်ား (မ႑ိဳင္ သုံးရပ္လုံးရွိ ေခါင္းေဆာင္ မဟုတ္သူမ်ားႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ ယႏၲရားရွိလူမ်ား) မွာ သေဘာထား မေျပာင္းဘဲ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားမွာ အထက္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး ေစတနာ (Political Will) မွလာေသာ အေျပာင္းအလဲ မ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး အင္စတီ က်ဴးရွင္းမ်ားမွ လာေသာ အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ေသးေပ။

ယူတတ္လွ်င္ သင္ခန္းစာ 

ႏိုင္ငံသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ သင္ခန္းစာ ရစရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါသည္။ ပထမ၊ ဒုတိယႏွင့္ တတိယ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို စုစည္း တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ မင္းမ်ားကို ၾကည့္ပါ။ သူတို႔သည္ လက္ဆင့္ကမ္း ျခင္း၊ အင္စတီ က်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား အမွန္ပင္ အားနည္း ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနသည္ ဘုရင္ သေဘာေကာင္းသည့္ ေခတ္တြင္ ေကာင္းစားၿပီး ေနာက္ဘုရင္ တစ္ပါး တက္သည္ႏွင့္ ေရွ႕ဘုရင္ တည္ေဆာက္ထားသမွ် ပ်က္စီးကိန္း ဆိုက္ေသာ ထုံးေဟာင္း၊ သာဓကမ်ား အမ်ားအျပားပင္ ရွိပါသည္။ ဖခင္ လက္ထက္ ေကာင္းလွ်င္ သားလက္ထက္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္ရသည္။ ဘုရင္ မရွိလွ်င္ တိုက္ေနေသာ တိုက္ပြဲတစ္ပြဲ ကိုပင္ ဆက္မတိုက္ႏိုင္။ ေရွ႕ဘုရင္ ေနာက္ဘုရင္ အျမင္မၾကည္လွ်င္ ေရွ႕ဘုရင္ လုပ္သမွ် ေနာက္ဘုရင္က ေဇာက္ထုိး လုပ္ပစ္သည္။ ပုန္ကန္၊ နန္းလုသည့္ အျဖစ္အပ်က္ မ်ဳိးမွာလည္း ဒုနဲ႔ေဒး။ တစ္ပတ္သာ စံခဲ့ေသာ ေဖာင္းကားစား ေမာင္ေမာင္လို မင္းမ်ိဳးသည္ အဆိုးဆုံး ဥပမာတစ္ခုပင္။
ေနာက္တစ္ေခတ္ မွာလည္း ထို႔အတူ။ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဆုံး႐ံႈး လိုက္ရျပီး ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရးအရ ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္၊ ျပည္တြင္း စစ္မီးေတြ ေလာင္ခဲ့ သည္။ ေနာက္လူေတြက ေျပာပေလာက္ေအာင္ ဆက္မထိန္း ႏိုင္ခဲ့တာ ပါသည္။ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈ ေခတ္ ၉၀ ေနာက္ပိုင္းကို ၾကည့္ လွ်င္လည္း ထုိနည္း လည္းေကာင္းပင္။ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ထိန္းသိမ္း ခံလိုက္ရသည္ႏွင့္ ဘာမွကို ေရွ႕ဆက္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့။ ႏိုင္ငံေရး ခါးဆက္ ျပဳတ္ရေတာ့သည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ အေပၚမွာ အားကုိးၿပီး ထုိေခါင္းေဆာင္ လမ္းညႊန္ရာသာ လိုက္ခဲ့ၾကသည့္ စနစ္ဆုိးေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခ်ိန္မွ စၿပီး အဆိုးသံသရာ ျပန္ျပန္လည္ သြားျခင္းမွာလည္း ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား ရွိေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္း အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာလာေစျခင္း၊ လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပ အင္စတီ က်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာ လာေစျခင္းတို႔သည္သာ ႏိုင္ငံကို ဦးတည္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွ ေနာက္ျပန္ မလွည့္ေစ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

အားကိုးစရာ သမၼတ

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈ (Political Culture) က လူပုဂၢဳိလ္ ကိုးကြယ္မႈ အစြဲ သန္သည္။ အင္စတီ က်ဴးရွင္း တစ္ခုလုံး အေပၚ အယုံအၾကည္ နည္းသည္။ သမၼတကို ယုံၾကည္သည္။ တရား စီရင္ေရး အာဏာကိုမူ မယုံၾကည္ၾကေသး။ ဒီေတာ့ တိုင္စာေတြ ပလူပ်ံ ကာ သမၼတဆီ ေရာက္လာသည္။ တရားစီရင္ေရး အာဏာသည္ လြတ္လပ္ေသာ မ႑ိဳင္တစ္ရပ္ အျဖစ္ တိတိပပ ေပၚထြက္လာျခင္း မရွိသလို ျဖစ္ေနသည္။ လႊတ္ေတာ္ ကေရာ။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အားေကာင္း လွသည္ေတာ့ မဟုတ္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မ်ားမွာ အသက္၀င္ မလာသလို ျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းေဒသႀကီး တစ္ခုအတြင္း ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ရာ ႀကဳံပါက ျပည္သူမ်ားက ထိုတိုင္း ေဒသႀကီး၏ တရား စီရင္ေရး ကိုလည္း အားမကိုး၊ ထို တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကုိလည္း အားမကိုး၊ သမၼတကိုသာ အားကိုးၾကသည္။

အားကိုးစရာ အတိုက္အခံ

NLD ကို အစဥ္အလာ သေဘာအရ အတိုက္အခံ ပါတီဟု ေခၚရမည္ ဆုိလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည္။ သူမသည္ တစ္ကမၻာလုံးမွ ေစာင့္ၾကည့္ရသည့္ ေခါင္းေဆာင္၊ ႏိုဘယ္လ္ ဆုရွင္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထုသည္ အစိုးရ အဖြဲ႕အေပၚ ယုံၾကည္မႈ တျဖည္းျဖည္း အားေကာင္း လာခဲ့ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ပုိ၍ ယုံၾကသည္။ Emotion ကဲေသာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး အစဥ္အလာ အရ မ်ိဳး႐ိုး အရွိန္အ၀ါ ရွိေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အေဖတူ သမီးအျဖစ္ သေဘာထားကာ အားကိုးၾကသည္။ သို႔တိုင္ သူမ၏ပါတီ မွာ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အဆင္မေျပမႈ တခ်ဳိ႕ျဖစ္ခဲ့သလို ထိုင္းႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ တြင္ အစီအစဥ္ပိုင္း အားနည္းသည္ဟု မီဒီယာတစ္ခုက ေ၀ဖန္ထား သည္။ လူထုသည္လည္း ပါတီတစ္ခုလုံးကို ေလးစား ယုံၾကည္မႈထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုသာ ယုံၾကည္မႈ ပိုမို ကဲေနသည္ဟု ထင္ရသည္။

‘လူ’မွ ‘မူ’သို႔ 

ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားတြင္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား အေရးႀကီးပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္လိုက္ေကာင္းမ်ား မပါလို႔ မျဖစ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ထိပ္ပိုင္း လူတစ္ေယာက္ ႏွစ္ ေယာက္ႏွင့္ တည္ေဆာက္၍မရ။
သမၼတကို ေထာက္ခံသူသည္ သမၼတ ေဖာက္ေသာ လမ္းကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ၀င္ေရာက္ ေလွ်ာက္လွမ္း ရမည္။ လိုအပ္လွ်င္ ၀င္ေဖာက္ ရမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်စ္ေသာ ျပည္သူသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ခ်စ္ေသာ ဒီမိုကေရစီကို ကိုယ္ကိုယ္ တိုင္ က်င့္သုံးရမည္။ ထိုေခါင္းေဆာင္မ်ား ေနာက္လုိက္ကာ၊ ထို ‘လူ’ မ်ား ေနာက္လိုက္ကာ၊ ခိုင္မာေသာ ‘မူ’မ်ား ခ်မွတ္ႏိုင္ေရးကို ဦးတည္ကာ သြားရပါမည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္း သာမက၊ လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပတြင္ပါ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား အားေကာင္း လာရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ဘယ္သူ႔မွာ တာ၀န္ရွိ

လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပ အင္စတီ က်ဴးရွင္းမ်ား အားေကာင္းလာေရး အတြက္ လူထုတြင္ တာ၀န္ ရွိပါသည္။ ေဘးထြက္ထိုင္ ေနရမည့္ အခ်ိန္၊ အျပစ္တင္႐ုံႏွင့္ ၿပီးရမည့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ၀င္တြန္း ရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးတြင္ တစ္တပ္ တစ္အား မိမိရွိသည့္ ေနရာမွ ပါ၀င္ရမည္။ ဒီမိုကေရစီကို ပုံေဖာ္လိုလွ်င္ လက္ေ၀ခံ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ မေက်နပ္ဘဲ မိမိကိုယ္တိုင္ ၀င္ေရာက္ ပုံေဖာ္ရ မည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးတြင္ ယခင္က ပါ၀င္ခြင့္ နည္းခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း ယခုလုိ အခြင့္အေရး ရလာေသာ အခါတြင္ ႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္၏ တာ၀န္ကို ေက်ေက်ပြန္ပြန္ ယူသင့္သည္။ အေမရိကန္ သမၼတ ဂြၽန္အက္ဖ္ကေနဒီ ေျပာခဲ့သလို တိုင္းျပည္က သင့္အတြက္ ဘာလုပ္ ေပးႏိုင္သလဲ ဆိုတာထက္ တိုင္းျပည္အတြက္ သင္ဘာလုပ္ ေပးႏိုင္သလဲ ဆိုတာကို ေမးရမည့္အခ်ိန္၊ ေျပာရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
ယခုေတာ့ သည္လို မဟုတ္ပါ။ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းေတြေရာ၊ သာမန္ ျပည္သူေတြပါ အရင္လိုပဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။ အရင္လိုပဲ ဆိုသည့္ အဓိပၸာယ္က အရင္လို စည္းကမ္းမဲ့စြာ၊ အရင္လို တာ၀န္မဲ့စြာ၊ အရင္လို Inactive ျဖစ္စြာဟု ဆိုလိုပါသည္။ Civil Society အားေကာင္း လာသလို ရွိေသာ္လည္း ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ႀကီး ေတြမွာသာ ကြက္ကြက္ ကေလး အားေကာင္းေနတာ ျဖစ္သည္။ ထိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လူေတြကလည္း အျမင္ရွိေသာ လူငယ္ လက္တစ္ဆုပ္စာသာ ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေဆာင္က ထာဝရ မဟုတ္ 

ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံ ေရာက္ခ်င္ေသာ စင္ကာပူလို၊ ကိုရီးယားလို ႏိုင္ငံ မ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ ႏွစ္ေတြ မည္မွ်လို မည္လဲ ျပန္စဥ္းစားဖို႔ လိုပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အားကိုးေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တစ္သက္လုံး အားကိုးလို႔မရ၊ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္က အဘိုးႀကီး ၊ အဘြားႀကီးေတြ ျဖစ္ေနၿပီ။ သမၼတႀကီးေရာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ အသက္ ၆၈ ထ ဲ၀င္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည့္ အခ်ိန္တြင္ အသက္ ၇၀ အရြယ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကေရာ့မည္။ သူတို႔ကို အသက္ အရြယ္ ဘယ္ေလာက္ အထိ အလုပ္လုပ္ ခုိင္းၾကမွာလဲ။ သူတို႔ကို ဘယ္ခ်ိန္အထိ မွီခို ေနဦးမွာလဲ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ မရွိေတာ့ ေသာအခါ ေရွ႕ဆက္ ဘယ္လို စခန္းသြား ၾကမည္လဲ။ ဘယ္လို Backup Plan ေတြ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ ထားၾကၿပီးၿပီလဲ။ တကယ္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေပၚသာ အားကိုးေနလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေသာ ပန္းတိုင္ကို ေရာက္ႏိုင္ မွာမဟုတ္။ ကိုယ္စြမ္း ဥာဏ္စြမ္း ရွိသမွ် လူထုက အားလုံး ညီညာ ႀကိဳးစား မွသာလွ်င္ လိုခ်င္ေသာ ပန္းတိုင္ကို ေရွာေရွာရွဴရွဴ ေရာက္မည္ျဖစ္ ပါသည္။ အခ်ဳပ္ ဆိုရလွ်င္ အေျပာင္းအလဲ အတြက္ လူထု လိုပါသည္။