သစ္လုပ္ငန္း ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕၏ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား 

မုိးမခေပးစာ
ၾသဂုတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၂

ယခုအခါတြင္ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ တို႔ရန္သူဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္းလိုက္နာက်င့္သံုးၿပီး၊ လိုအပ္လွ်င္ တိုင္ၾကားရန္ ေၾကျငာခ်က္မ်ားလည္းထုတ္ျပန္ျပီးျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း စားေနက်ေၾကာင္ဖားျဖစ္သည့္အတိုင္း သစ္လုပ္ငန္းမွ ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕သည္ ဗိုလ္ေနျမဲ က်ားေနျမဲအတိုင္းသာ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူကင္းစင္ျခင္းလံုး၀မရွိဘဲ အတင္းအဓမၼ ေတာင္းခံေနၾကဆဲျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္လုပ္ကုိက္ ေနေသာ Timber Company မ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ တရား၀င္ေရာင္းခ်ထားေသာသစ္မ်ားအား တရား၀င္ေပးသြင္းရသည့္ သစ္ဖိုးေငြမ်ား အပါအ၀င္၊ သေဘၤာတင္ပို႔ရာတြင္ လိုအပ္သည့္စာရြက္စာတမ္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုေပးေဆာင္ေနၾကရသည္ကို ေအာက္ပါအတိုင္းၾကံဳေတြ႕ေနၾကရပါသည္။
၁။ သေဘၤာတင္ပို႔ရန္ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ (Custom Pass) OP ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
သစ္လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ သေဘၤာတင္ပို႔ရာတြင္ Custom Department မွ ခြင့္ျပဳခ်က္လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ သစ္လုပ္ငန္းမွ Custom pass ေခၚ OP သြားေရာက္ေဆာင္ရြက္ၾကရပါသည္။ ေန႔စဥ္ ကုန္သြယ္ေရးဦးစီးဌာနသို႔ သြားေရာက္ၾကရၿပီး၊ လိုင္စင္အေရအတြက္ (OP) မွာ ၁၀ ေစာင္ မွ အေစာင္ ၅၀ ထိရွိတတ္ပါသည္။ ထိုသို႔သြားေရာက္ရာတြင္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားအား ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ သူ၏၀န္ထမ္းမ်ားအား TA (Travel Allowance) ခြင့္ျပဳထားေသာ္လည္း ယင္း၀န္ထမ္းမ်ားသည္ Company ၀န္ထမ္းမ်ားထံမွ Custom Pass (OP) တစ္ေစာင္အား ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ လိုင္စင္ ၁ ေစာင္ ၃၀၀၀ က်ပ္မွ ယခု ၅၀၀၀ က်ပ္ထိ တိုးျမင့္ေပးေနရပါသည္။ (ပ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ လိုင္စင္ အေစာင္ ၃၀-၄၀ အတြက္ တစ္ေန႔၀င္ေငြ တစ္သိန္း-တစ္သိန္းခဲြခန္႔ရွိေနၾကေသာေၾကာင့္ ထိုသို႔ကုန္သြယ္ေရးတြင္ သြားေရာက္ေဆာင္ရြက္ရသည့္ ၀န္ ထမ္းမ်ားမွာ ေအာက္ဆိုဒ္၀င္ေငြေကာင္းေသာေၾကာင့္ ၎ေနရာမွ (Transfer) ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းမရွိရေလေအာင္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေန ၾကသည္။
၂။ ကြၽန္းသစ္လံုးမ်ား (Counter & Final Check) စစ္ေဆးျခင္း (ကြၽန္းသစ္လံုးမ်ား၏ အရည္အေသြးမွန္ကန္မႈ၊ အတန္းအစားသတ္မွတ္ ခ်က္မွန္ကန္မႈ)
***ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ သစ္ဖိုးေငြေပးသြင္းရာတြင္ သစ္မ်ဳိးအတန္းအစားေပၚမူတည္ၿပီး ေစ်းႏႈန္းကြာျခားမႈရွိေသာေၾကာင့္ သစ္ဆိပ္တာ၀န္ခံမ်ားႏွင့္ Company ၀န္ထမ္းမ်ားပူးေပါင္းျပီး အခေၾကးေငြေပးကာ အတန္းအစားနိမ့္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ သစ္လုပ္ငန္းမွ အရာရွိမ်ား သစ္ ဆိပ္သို႔ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္စစ္ေဆးၾကရပါသည္။
ထိုသို႔ စစ္ေဆးရာတြင္ Counter Check ေခၚ ပထမအႀကိမ္စစ္ေဆးျခင္းအတြက္ -
၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ သစ္လံုးတစ္တန္လွ်င္ ၁၅၀ က်ပ္ေပးရၿပီး ယခုအခါ ၃၀၀ က်ပ္ႏႈန္းေပးေနရပါသည္။ သစ္ Company မ်ားအေနျဖင့္ ထိုသို႔ Counter & Final Check စစ္ေဆးျခင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တစ္ၾကိမ္လွ်င္ တန္ ၁၀၀-၁၅၀ မွ တန္ ၅၀၀-၁၀၀၀ ထိ (သြားလာစရိတ္၊ ဧည့္ခံ စရိတ္၊ အရက္ဖိုးမ်ား သက္သာေစရန္) စစ္ေဆးရမည့္အေရအတြက္မ်ားမွသာ သြားေရာက္စစ္ေဆးၾကပါသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တန္ ၁၀၀ စစ္ေဆးလွ်င္ (တန္ ၁၀၀ x ၃၀၀ = ၃၀၀၀၀) Counter စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ သြားလာစရိတ္၊ ဧည့္ခံစရိတ္၊ အရက္ဖိုး ပ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ ၃၀၀၀၀ က်ပ္ ကုန္က်ပါသည္။
Counter စစ္ေဆးျပီးပါက Final Check စစ္ေဆးရန္အတြက္ သစ္လံုးတစ္တန္လွ်င္ (၁၃၀၀ က်ပ္) ႏႈန္းျဖင့္ ထပ္မံလာဘ္လာဘ ေပးရပါသည္။
Counter & Final စစ္ေဆးရာတြင္ လူမ်ားတူညီမႈမရွိဘဲ Counter တစ္ဖဲြ႕ႏွင့္ Final တစ္ဖဲြ႕ လူခဲြၿပီး သြားေရာက္စစ္ေဆးၾကပါသည္။ ရရွိလာ ေသာ လာဘ္ေငြမ်ားအား ဌာနသို႔မအပ္ဘဲ သူတို႔အခ်င္းခ်င္းသာ ခဲြေ၀ယူေဆာင္ၾကပါသည္။ ထိုသို႔ေသာအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ သစ္လုပ္ ငန္းမွ ဌာနဆိုင္ရာ၀န္ထမ္းအခ်င္းခ်င္း ေက်နပ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည့္လအနည္းငယ္က သစ္လံုးေရာင္းဌာနစုရွိ စစ္ေဆးေရးဌာနမွ (နဖူးေျပာင္၊ ဗုိက္ရႊဲ၊ မ်က္မွန္တပ္လူသည္ သစ္မာသစ္ဆိပ္သို႔လည္းေကာင္း၊ အသားမဲအရပ္ပုအမ်ဳိးသမီးသည္ ေဘးခ်င္းကပ္ ကြၽန္းသစ္ လံုးေရာင္း ဌာနသို႔လည္းေကာင္း…….အျခားသူမ်ားစြာမွာ ယခုထက္ထိ ဗိုလ္ေနျမဲ က်ားေနျမဲသာ ျဖစ္ေနလွ်က္ရွိသည္) နာမည္ပ်က္၀န္ ထမ္းမ်ား ေနရာေရြ႕ေျပာင္းခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယခု ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည့္သူမ်ားမွာလည္း သူ႔ထက္ကဲမ်ားျဖစ္ေနၿပီး ပိုမိုဆိုးရြာလာ လ်က္ရွိပါသည္။
ယခုအခါတြင္ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္းမွ သစ္လုပ္မ်ားအားေရာင္းခ်ရာတြင္ FOB (free on board) စနစ္ေခၚ သေဘၤာေပၚေရာက္ရွိသည္အထိ ဌာနမွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးသည့္စနစ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Ex-Site စနစ္(Company မ်ားမွ ကိုယ္တိုင္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ရေသာစနစ္) ျဖင့္ေရာင္းခ်ျခင္းထက္ FOB စနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်သည့္ေစ်းႏႈန္းက ျမင့္မားပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္းသာမကဘဲ အျခားေသာ တရားမ၀င္သည့္လာဘ္ေငြမ်ားေပးေနရျခင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္၏ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ပေပ်ာက္ေရးစီမံကိန္းအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ သစ္လုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အျခားေသာအေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားကိုလည္း ထပ္မံတင္ျပေပးသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။