ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၁) (၂) (၃)

ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၁) (၂) (၃) 

by moethiha aung

Thursday, 02 August 2012

ေဆာင္းပါးရွင္ - ဗုိလ္မွဴးေက်ာ္ေက်ာ္ခုိင္
ႏုိင္ငံတကာအျမင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေရွးယခင္ကလို အႏုိင္က်င့္လို႔ေကာင္းတုန္း အခ်ဥ္ဖမ္းလို႔ေကာင္းတုန္း ႏိုင္ငံတစ္ခုဘဲလို႔ ျမင္ေနၾကဆဲပဲနဲ႔ တူပါတယ္။ သူခိုးက လူလုိဟစ္ ေနတာကိုေတာင္ ဝိုင္းဝန္းလက္ခုပ္တီး အားေပးေနၾကျပန္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဖြား သစၥာမဲ့သူမ်ားကလည္း ေငြေၾကးအတြက္၊ ေနရာတစ္ခုအတြက္ ထမင္းတလုတ္အတြက္နဲ႔ ျပႆနာကို မီးခြက္ထြန္း ရွာခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ဘဂၤလီအေရး ေပၚလာတာဟာ လုပ္စားေနသူတို႔အတြက္ေတာ့ ထမင္းအိုးၾကီးတစ္လုံး ထပ္ခ်က္ေပးထားသလုိပါပဲ။ မယံုမရွိပါနဲ႔။
ဘဂၤလီျပႆနာလား။ ရွင္းရွင္းေလးပါ။ ခိုးဝင္တယ္။ အဲဒီေဒသမွာ မူလေနထိုင္ေနတဲ့ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြက္ုိ ေစာ္ကားတယ္။ လူသတ္တယ္။ မုဒိန္းက်င့္တယ္။ အဲဒီဘဂၤလီေတြကပဲ မူလေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကို လူမ်ိဳးတုန္း (Genocide) ျဖစ္လုနီးပါး သတ္ပစ္ျပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေနရာလုယူဖို႔ ၾကံစည္တယ္။ မူဆလင္ဆိုတဲ့ ဘာသာေရးကို ဘန္းျပျပီး မူဆလင္ေတြကိုပါ သူတု႔ိနဲ႔ ပါဝင္လာေအာင္လုပ္တယ္။ အိႏိၵယနယ္စပ္မွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနတာပါ။ အိႏိၵယမွာဆို ခိုးဝင္လာရင္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးျခင္းမရိွ ပစ္ေတာင္သတ္ၾကတာ မဟုတ္လား။
ဥပေဒမဲ့ ခိုးဝင္လာတာေတြကို ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို သင့္ရာနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းၾကရမွာပါပဲ။ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ကိုယ့္ေျမကိုယ့္ေရ ကိုယ့္လူမ်ဳိးကို အေစာ္ကားခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ အခါမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ပါးစပ္နဲ႔မဆန္႔ေအာ္ျပီး ငိုျပတယ္။ လိမ္လည္ျပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ ဝိုင္းေအာ္ၾကတယ္။ ဘဂၤလိီေတြရဲ႕ နယ္ေျမလု လူသတ္ မုဒိန္းက်င့္ မီးရိွဳ႕ ေရထဲအဆိ္ပ္ခတ္ စေသာ ေအာက္တန္းက်တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို ဖုံးကြယ္ျပီးေတာ့ မူဆလင္ ဘာသာေရးျပႆနာ၊ ဘဂၤလီ အခြင့္အေရးျပႆနာအျဖစ္ ေခါင္းစဥ္ေျပာင္းလဲ ေအာ္ေနၾကတယ္။ ဘာလူ႔အခြင့္ေရးမွ မဟုတ္ဘဲ နယ္ေျမခိုးခ်င္တဲ့ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ အေရးပဲဆိုတာ ရွင္းေနတယ္ မဟုတ္ပါလား။ တနည္းေျပာရရင္ လူ႔အခြင့္အေရးမဟုတ္ပဲ အခြင့္အေရးသမားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးရွာၾကံမွဳပဲ မဟုတ္ပါလား။

အိႏၵိယ နယ္စပ္ရွိ တာဝန္က် အိႏၵိယ စစ္သားမ်ား

ဒါဆိုရင္ ဒီေလာက္ရွင္းတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုမွာ ဖင္ၾကားမီးညွပ္သလို မေနႏိုင္ မထိုင္ႏိုင္ေအာင္ ပါဝင္လာတဲ့ သိကၡာရိွပါတယ္ဆိုေသာ ကုလသမဂၢ UN နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြ အခ်ဳိ႕အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ မီဒီယာအခ်ိဳ႕နဲ႔ လူပုဂိၢဳလ္ေတြဟာ ျပႆနာအေၾကာင္းရင္းကို ေျခေျချမစ္ျမစ္ နားလည္သည္ျဖစ္ေစ၊ နားမလည္သည္ျဖစ္ေစ၊ အေၾကာင္းျပျပီး လုပ္စားခ်င္တာျဖစ္ေစ၊ သေဘာရိုးနဲ႔ လုပ္ကိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ သူတို႔တေတြပါ က်က္သေရတုံးတဲ့ အဆင့္ထဲ အလိုလို ပါဝင္သြားရ ပါေတာ့တယ္။ ဒီလူ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ သမိုင္းလိမ္ေတြနဲ႔ နယ္ေျမခံေတြကို ေစာ္ကားတာေတြ သူပုန္ထခဲ့တာေတြ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီး ဘာသာေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိုသာ အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ထေအာ္လာၾကတာလည္းဆိုတာ အရင္ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္ပါတယ္။
ပထမဆုံးတစ္ခု ေျပာျပထားခ်င္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢဆိုတဲ့ UN ဆိုတာ ဘာလည္း ဘာေတြလုပ္ေနတာလည္း ဘယ္လိုဖြဲ႔စည္းထားတာလည္း ဒါေတြ လူတိုင္းလိုပဲ နားလည္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလအဖြဲ႔အမည္ခံျပီး ေအာက္မွာလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ တာဝန္ရိွသူေတြဟာ မွန္မွန္ လုပ္ေနၾကရဲ႕လားဆိုတာကိုေတာ့ ျပန္လည္ျပီး check, recheck, counter check’ လုပ္ဖို႔ အရင္လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ကုလသမဂၢဆိုတာ ႏုိင္ငံတိုင္းက အားကိုးရာလို႔ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ကုလသမဂၢရဲ႕ နာမည္ခံျပီး မဟုတ္တာ လုပ္တာေတြ၊ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဴပ္အျခာ အာဏာပိုင္းဆိုင္ရာကို ထိပါး ေႏွာင့္ယွက္လာတာေတြကို ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးျပီး ဒုကၡသည္ေတြအား လက္ခံကူညီေပးေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာေတာင္ UNHCR က တရားလြန္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္လာရင္ လက္မခံၾကေတာ့ဘူး ဆိုတာလည္း UNHCR က ပုဂၢိဳလ္ၾကီးမ်ား နားလည္ၾကမွာပါ။
ျမန္မာစကားနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ သူၾကီးနဲ႔ေပါင္းျပီး ဆယ္အိမ္ေခါင္းကို ဘာထင္တယ္ ညာထင္တယ္ ဆိုတာမ်ဳိးကို လက္မခံၾကတာပါ။ ရခိုင္ေဒသမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြက UN နဲ႔ NGO ေတြကို လက္မခံဘူး ဆိုတာဟာလည္း ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ခံစားလာခဲ့ရတဲ့ ရင္ထဲက မ်ဳိသိပ္ေနခဲ့ရတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြေၾကာင့္ ဆိုတာကို အရင္သေဘာေပါက္ေအာင္ ၾကိဳးစားေစခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ေၾကာင့္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ UNHCR ရဲ႕ ဒုကၡသည္ေစာင့္ေရွာက္မူမ်ဳိးဟာ ရခို္င္ေဒသအတြင္းက ဘဂၤလီေတြအတြက္ အက်ဳံးမဝင္ဘူးလို႔ မဟာမင္းၾကီးက ဆိုခဲ့တာဟာ ဘဂၤလီေတြဆိုတာ ဒုကၡသည္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး၊ ခိုးဝင္အေျခခ်လာတဲ့ ဘဂၤလားေဒသက သူေတြပါလို႔ ဝန္ခံသြားခဲ့တာလားလို႔ေတာင္ ထင္ျမင္ ယူဆမိပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြ လက္ခံေျဖရွင္းဖို႔ကိစၥဟာ UN နဲ႔မဆိုင္ဘူးဆိုရင္ ရခိုင္ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ UNHCR ထားဖို႔ေတာင္ မလိုပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ UNHCR က လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာကို အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္ေပမယ့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေျမျဖစ္တဲ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာမွာေတာ့ ဘဂၤလီအေရးကိုသာ ဦးစားေပး လုပ္ကိုင္ေပးေနၾကတာ ၾကာပါျပီ။ ယခု UN, INGO ဝန္ထမ္းေတြကို အစုိးရက ဖမ္းျပီး ဥပေဒနဲ႔ စိီရင္ေနရတာကိုက သူတို႔ရဲ႕ မသမာမူေတြကို သက္ေသျပေနတာပါ။
ဘာေၾကာင့္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ဖို႔ လွဳ႕ံေဆာ္ေနတဲ့ သူေတြကေရာ UNHCR ဝင္းထဲ ေရာက္ေနရရလည္း၊ ဘဂၤလီေတြက စတင္ျပီး ဒုတ္ကိုင္ ဓါးကိုင္၊ ရခိုင္အိမ္ေတြကို မီးရွဳိ႕လူသတ္နဲ႔ မဲမဲထေအာင္ ဒီေလာက္ ေသာင္းက်န္းေနၾကတာကို ဒီတာဝန္ရိွသူေတြက မျမင္ဘူးတဲ့လား။ ယခင္အတိတ္ကေရာ ခိုးဝင္အေျခခ်ေနသူ ဘဂၤလီေတြက ရခိုင္ေဒသခံေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ ေစာ္ကားျပီး လူသတ္ မုဒိန္းက်င့္လုပ္ေနတာ (Genocide) လူမ်ဳိးတုန္းျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ပြားလုနီးနီး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေနရာအား အပိုင္စီးဖို႔ လုပ္ေနတာေတြကို နားမလည္ခဲ့ၾကဘူးလား။ ယခု မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္မူ မက်ဴးလြန္ခင္ ကေလးကတင္ ေမာင္းေတာ နစကဂိတ္နဲ႔ မနီးမေဝးမွာတင္ ကုလား (၃) ေယာက္က ဓါးကိုယ္စီနဲ႔ အေျပးလိုက္ျပီး မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္ခဲ့တာေရာ မသိလိုက္တာလား။ ကိုယ့္အလုပ္မဟုတ္လို႔ မသိဘူးဆိုရင္ ဘဂၤလီအေရး ကိစၥကိုသာ ဦးစားေပးလုပ္ေနတဲ့ ကုသသမဂၢ အဖြဲ႔သားေတြဟာ ရုံးဆက္ထိုင္ဖို႕ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး။ မသိေသးရင္လည္း ဒီျပႆနာ ဘယ္လိုရွင္းမလဲဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးနဲ႕ လဝက ဝန္ထမ္းတစ္ဦးရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳ ေဆာင္းပါးေတြကို ေပးထားတဲ့ လင့္အတိုင္း ပူးတြဲဖတ္ၾကည့္ျပီး သုံးသပ္ၾကဖို႔ အၾကံျပဳပါတယ္။ http://arakantimes.net/burmese/index.php/2012-02-21-02-29-15/242-2012-06-27-12-31-

ဒုတ္၊ ဓါး လက္နက္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ထားေသာ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ား

ဒါဆိုရင္ တပည့္မေကာင္း ဆရာ့ေခါင္းဆိုသလို UN အဖြဲ႕ၾကီးနဲ႕ UN အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္မွာ တာဝန္ရိွပါတယ္။ ခိုးဝင္သူ ဘဂၤလီေတြက ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ပင္ သတ္ျဖတ္ရန္ ၾကံစည္မူနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မူမ်ားမွာ ၾကံရာပါ သို႔မဟုတ္ အားေပးသူ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အနိမ့္ဆုံးအဆင့္ ကိုယ့္အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပန္လည္ စစ္ေဆးၾကရပါမယ္။ UN ဆိုတဲ့ဝိတ္နဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံကိုသာ လက္ညိွဳးထုိး အျပစ္တင္ျပေနလို႔ မရပါဘူး။ ကိုယ့္ဌာနက တာဝန္ရိွသူေတြ ရုံးအဖြဲ႔ဝင္ေတြကိုလည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မူ ရိွ မရိွ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဟုတ္မဟုတ္ကို ျပန္လည္လို႔ စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ UN နဲ႔ UN ရဲ႕ မူဝါဒ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို လက္ခံေပမယ့္ တာဝန္ယူ လုပ္ကိုင္ေနသူေတြကိုေတာ့ လူသားတို႔ရဲ႕ အားသာခ်က္ အားနည္းခ်က္မ်ားရိွတဲ့ သဘာဝအတိုင္း ပုံျပီး ယုံလို႔မရတာကိုေတာ့ နားလည္ႏုိင္ၾကပါလိမ့္မယ္။

ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၂) 

Friday, 03 August 2012

ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ လုံၿခဳံေရး ယူထားေသာ နစက တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား

ေဆာင္းပါးရွင္ - ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ေက်ာ္ခိုင္
ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၁) ကုိ ဒီေနရာတြင္ ႏွိပ္၍ ျပန္လည္ ဖတ္ရႈႏုိင္ပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ေတြက ေကာင္းေကာင္း နားလည္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြဟာ ပါးစပ္ေပၚက သနားစာနာတတ္မူမ်ဳိး မဟုတ္ပဲ ရင္ထဲ အသဲႏွလုံးထဲကကို ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေစတနာ ၾကင္နာမူေတြနဲ႔ ခြင့္လႊတ္စာနာတတ္တဲ့ လူမ်ဳိးေတြပါ။ သနားေအာင္ေျပာရင္ ကုိယ္ကအငတ္ခံျပီး ေကြ်းတတ္တဲ့ လူမ်ဳိးပါ။ လူကို လူလိုျမင္တတ္တဲ့ ျဗဟၼစိုရ္တရားနဲ႔ ၾကည့္တတ္တဲ့ လူမ်ဳိးပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုျပီး ထုတ္ေျပာေနစရာေတာင္ မလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေက်းဇူးရွင္ကို ေက်းစြပ္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြ ခိုးဝင္ေနထုိင္လာၾကျပီး ေဒသခံေတြကို သတ္ျဖတ္ မုဒိန္းက်င့္ အႏုိင္က်င့္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားမူေတြကိုေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ လက္ခံမွာ မဟုတ္သလို ျမန္မာနိုင္ငံ အေနနဲ႔လည္း လက္မခံႏုိင္ပါဘူး။ လိုအပ္သလို ထိန္းသိမ္းအေရးယူမူေတြ လုပ္ၾကရမွာပါပဲ။ အျပစ္လုပ္သူေတြကို ဖမ္းဆီးအေရးယူတာေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္တာ ေခၚပါသလား။ တကယ္တမ္း ရခိုင္ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာဟာ ဘဂၤလီေတြ ခိုးဝင္ေနထုိင္ျပီး သမိုင္းေၾကာင္းကို လိမ္လည္လို႔ ေနရာေဒသကို အပိုင္စီးဖို႔ လုပ္တာက စတာပါပဲ။ ေနာက္ဆက္တြဲ ကုလားဆိုး၊ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္ထတယ္။
ရခိုင္ရြာ တစ္ရြာျဖစ္တဲ့ ကူေတာင္ရြာမွာဆိုရင္ ရြာကိုဘဂၤလီေတြက လာျပီးမီးရိွဳ႕ရန္စတယ္။ ျပန္ခုခံေတာ့ လူအင္အားနဲ႔ ဝိုင္းျပီးတိုက္ခိုက္တယ္။ ဖမ္းမိတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ခုတ္ထစ္ သတ္ျဖတ္ပစ္ၾကတယ္။ ခုတ္ပိုင္း သတ္ျဖတ္ခံထားရတဲ့ ဓါတ္ပုံေတြကို ေတြ႕ၾကမွာပါ။ ေက်ာက္နီေမာ္ မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္မႈကိစၥေတာင္ ဘီဘီစီသတင္းဌာနက ရခိုင္လူမ်ဳိးပါဆိုျပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ ေနထိုင္ရာေဒသ ေျမပုံေပၚမွာ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ ဓါတ္ပုံကိုထည့္ကာ လိမ္လည္ထုတ္လႊင့္ခ်က္ အေၾကာင္းခံက ေလာေလာလတ္လတ္ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားတို႔ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ေနခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္သြားတာမို႔ ေပၚလြင္လာခဲ့ရတာပါ။ ဒီလတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္လည္း ရခိုင္နဲ႔ဘဂၤလီအေရး ျဖစ္ေပၚခဲ့ရတာပါ။ သေဘာမေပါက္တာက လူ႔အခြင့္အေရးေအာ္ေနတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕နဲ႔ အေရးအခင္း ကိစၥတစ္ခုကိုျပျပီး နာမည္ယူခ်င္ လုပ္စားခ်င္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြပါ။
ေမးခြန္းတခု အရင္ေမးလိုက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြဟာ သူတို႔သမိုင္းကို ခိုးခ်ကူးခ်လုပ္ထားတာကို (make - up history of their origin) ကို နားလည္သေဘာေပါက္ပါသလား။ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးတဦးျဖစ္တဲ့ ေဇာ္မင္းထြန္းဆိုသူေရး စာအုပ္၊ အမ်ဳိးသား လူ႕အခြင့္အေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီထုတ္ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ဝါကာအူဒင္း၏ ဗြီအိုေအဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ဦးႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးခ်က္မ်ားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ သကၠရာဇ္ ရ၈၈ - ၈၁၀ မဟာတိုင္စျႏၵားမင္းလက္ထက္တြင္ အာရပ္ကုန္သည္မ်ား မုန္တိုင္းမိ သေဘာၤပ်က္ရာမွ အေျခစိုက္ေနထိုင္ရန္ ေနရာေပးခဲ့ရာမွ စသည္ဟု ေရးခဲ့ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာသည္ ဘဂၤလီမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေဒသဟုလည္း ဆုိျပန္ပါတယ္။ မဟာစျႏၵ ား (၃၂ရ-၃၈၄) ထိ (၅ရ)နွစ္တုိင္ ရခိုင္ျပည္မွာ အုပ္ခ်ဴပ္ခဲ့ျပီး သူတို႔ေျပာတဲ့အခ်ိန္ဟာ ရခိုင္ရာဇဝင္သမိုင္းမွာ မင္းမရိွတဲ့ ကာလေလာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ထီးနန္းစုိက္ရာ ေနရာက ေျမာက္ဦးမတိုင္ခင္ ေဝသာလီ ေက်ာက္ေလွကားျမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ေျပာရင္ သူတို႔လစ္ဟာေနတာက သူတို႕ (အာရပ္ကုန္သည္) ေတြက ေနရပ္မျပန္ၾကဘူးလား။ ပ်က္တဲ့သေဘာၤက ဘယ္ေလာက္မ်ားေနလို႔လဲ။ ဒီေလာက္ေတာင္ လူမ်ားေအာင္ ေပါက္ဖြားလာသလား။ ကမန္လူမ်ဳိးေတြေတာင္ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္မမ်ားလာရသလဲ။ ရခိုင္ဘုရင္ေတြ ေနရာခ်ေပးထားတာဆိုရင္ မူလ ေဒသေန လူမ်ဳိးမဟုတ္တာ မေသခ်ာဘူးလား။ ဘာေၾကာင့္ အာရပ္နဲ႔မတူပဲ ဘဂၤလားေဒသသားေတြနဲ႕ အစစ တူေနရလဲ။ ယခင္က ပါဌိဘာသာနဲ႕အျခားဘာသာစကား ေျပာၾကျပီး ေနာင္မွ ဘဂၤလီစကား၊ အာေရဗ်စကားမ်ား ေျပာလာၾကတာဆုိတာမ်ဳိးအထိ မ်ားစြာ ေမးခြန္းထုတ္စရာရိွသလုိ ခိုင္မာတဲ့သမိုင္းေၾကာင္းမဟုတ္ပဲ လုပ္ဇာတ္လမ္းတခုဆိုတာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး တာေမြ ၁၃၆ လမ္းက ဦးမ်ဳိးေအာင္ဆိုသူကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံေပးစာမွာ သူတို႔တေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ နတ္ျမစ္တေလ်ာက္ အလုံးအရင္းနဲ႕ေနလာခဲ့ၾကတယ္ ဆိုျပန္ပါတယ္။ ေဝသာလီကေန ဒီေလာက္ေဝးတဲ့ ေဒသမွာေတာ့ ရခိုင္ဘုရင္က ေနရာမခ်ေလာက္ပါဘူး။ ဘဂၤလားက အေျခခံလာတယ္ဆိုတာ ေဖၚျပလိုက္တာပါ။ မူလဇာတိကို ေဖ်ာက္ျပီး မ်ဳိးရိုးဇာတိေဖၚခ်င္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြေတာင္ ရိွပါေသးတယ္။ ရန္ကုန္က အတုယူ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ႏိုင္ငံဆို မ်က္ႏွာၾကည္႕တာနဲ႕ ေပါက္ေဖၚၾကီးဆိုတာသိေပမယ့္ နဂါးမင္းသား ကပဲဆင္းလာသလို ေျပာရင္အမ်ားၾကီးရိွပါတယ္။ ရခို္င္ျပည္ဟာ ဘဂၤလားရဲ႕ေဒသတခုလို႔ ေျပာင္းျပန္ေရးထားေပမယ့္ ရခိုင္ဟာ ဘဂၤလားေဒသကိုပင္ ဘီစီ ၃၃၂၅ ဒြါရာဝတီ( သံတြဲ )ေခတ္ထဲက ပိုင္ဆုိင္လာခဲ့ျပီး ၁၇ ရာစုအစပိုင္းေလာက္က်မွ မဂိုမင္းမ်ားနယ္ပယ္ထဲကို ေရာက္ခဲ့ရတာပါ။ ခုနွစ္မ်ားစြာ ကြာလွပါတယ္။

မီးရွိဳ႕ရန္ႀကံစည္ေနေသာ ဘဂၤလီတစ္ဦးႏွင့္ အေပါင္းအပါမ်ား

သေဘာၤပ်က္ျပီး ေရာက္လာတဲ့ အာရပ္ေတြဆိုတာ လိမ္ေနတာပါလို႔ ပါးစပ္က ထုတ္မေျပာေတာင္ သူတို႔ရဲ႕မ်က္ခြက္ ဘာသာစကား ေသြး အကုန္လုံးကို ၾကည့္တာနဲ႔ မ်က္ျမင္သိႏိုင္ပါတယ္။ ခိုးဝင္လာသူေတြကို ႏုိင္ငံတုိင္းက လက္မခံၾကဘူး ဆိုတာလည္း နားလည္ၾကမွာပါ။ ဒုကၡသည္ကို လက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာေတာင္ ခိုးဝင္လာတာကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ရာဇဝတ္မႈတစ္ခုအျဖစ္ေတာင္ ဥပေဒက သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေထာင္ခ်မယ္၊ ျပန္ပို႔မယ္။ ဒုကၡသည္ ေလွ်ာက္ထားရင္လည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္သေဘာနဲ႔ ခံဝန္ခ်က္ယူျပီး နွစ္မ်ားစြာ ေစာင့္ဆိုင္းေနရပါတယ္။ အေမရိကန္လို DV ကံစမ္းမဲေတာင္ ေဖါက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ သူ႔ဥပေဒက တမ်ဳိးပါ။ ဒါေတာင္ ေနထိုင္ခြင့္ေပးထားေပမယ့္ ျပန္ေမာင္းမထုတ္ရုံ ထားတဲ့သူေတြ အခြင့္အေရး ဆုံးရႈံးေနတဲ့သူေတြ တပုံၾကီးရိွေနပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လက္မွတ္ေရးထုိးမထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အေျခခ်ေနထိုင္ဖို႔ မေျပာနဲ႔ ခပ္တည္တည္နဲ႔ဝင္လာျပီး over stay နဲ႔ေတာင္ ေနထိုင္ေနလို႔ လုံးဝမရပါဘူး။ စကၤာပူလို ႏိုင္ငံမွာဆို ၾကိမ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ဖင္ေတာင္ စုတ္ျပတ္သတ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံျခားထြက္ျပီး ခိုလွဳံဖို႔လုပ္တဲ့ သူေတြဟာ ဒုကၡသည္လက္ခံပါတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကိုပဲ ေရြးသြားၾကတာပါ။ အခု ျမန္မာျပည္က သစၥာေဖါက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေျပာေနတဲ့သူေတြကို ၾကည့္ပါ။ ဒုကၡသည္ လက္ခံတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာေတာင္ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဂ်ပန္၊ အဂၤလန္စတဲ့ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားမွာပဲ ေရြးျပီးေနခ်င္ၾကတာပါ။ အခြင့္အေရး ကန္႔သတ္ခံပုံျခင္းက မတူတာေၾကာင့္ မဟုတ္လား။ ဂ်ပန္နဲ႔ ဥေရာပဆိုရင္ေတာင္ ဥေရာပကိုေရြးမယ္။ ဥေရာပမွာေတာင္ ေနာ္ေဝလို ႏိုင္ငံထက္ ကေနဒါ၊ ၾသစီနဲ႔အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံေရြးမယ္။ ေလယာဥ္ေပၚမွာ ပတ္စပို႔ကို စုတ္ျဖဲပစ္ျပီး အိမ္သာထဲခ် ေရေမ်ာပစ္လိုက္ျပီး ႏိုင္ငံမဲ့ပါလို႔ မူလက်ီသြန္ကိီနဲ႔ ဒုကၡသည္လုပ္ခ်င္သူေတြလည္း ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်လိုႏိုင္ငံ မလုပ္ရဲျပန္ဘူး။ အေမရိကန္ ျဗိတိန္လို ႏိုင္ငံမ်ဳိးေတြကိုပဲ လုပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏိုင္ငံေတြဟာ ဗီဇာကို အလြယ္တကူ မေပးၾကပါဘူး။ အခု ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ ေလွ်ာက္လႊာဓါတ္ပုံေတြ ေတာင္းတာမ်ားလာသလို ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားလို အာဖရိက ႏုိင္ငံသားမ်ားကိုဆိုရင္ ေလွ်ာက္လႊာဓါတ္ပုံ ပိုေတာင္းပါတယ္။ သူ႔ႏုိင္ငံ သူ႔ဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္ ရိွပါတယ္။

ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၃) 

ေဆာင္းပါးရွင္ - ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ေက်ာ္ခိုင္

လူႀကီးေရာ ကေလးပါမက်န္ ဒုတ္၊ ဓါး လက္နက္ကုိယ္စီ ကုိင္ေဆာင္ထားတဲ့ ဘဂၤလီမ်ား

ဘဂၤလီအေရးလား လူ႔အခြင့္အေရးလား - အပုိင္း (၂) ကုိ ဒီေနရာတြင္ ႏွိပ္၍ ျပန္လည္ ဖတ္ရႈႏုိင္ပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာက အေျခခံ လူသားတိုင္းအတြက္ ရိွသင့္တယ္လို႕ အသိအမွတ္ျပဳထားတာပါ။ ႏုိင္ငံတခုရဲ႕အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္လုံျခဳံေရးအေပၚကို သြားျပီး လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ သုံးသပ္လို႔ မရပါဘူး။ အခု ျမန္မာျပည္က ျပႆနာဆိုတာ အစိုးရက ဘဂၤလီေတြကို မတရားလုပ္ေနတာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ အေျခခံ သေဘာေပါက္သင့္ပါတယ္။ ၾကံစည္မႈရွိရွိ နယ္ေျမေဒသ ထူေထာင္ဖို႔ လုပ္ေနတဲ့ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားသူ ဘဂၤလီေတြနဲ႔ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားရခိုင္ေတြရဲ႕ အေရးအခင္းတစ္ခုပါ။ ဒါဟာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကို ခ်ဳိးေဖါက္တာမဟုတ္လား။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားဘက္ကေန ၾကည့္ရမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ရွဳေထာင့္တစ္ခုမဟုတ္ပါလား။ ဒါကိုပဲ ဘဂၤလီမ်ားဘက္မွေန လူ႔အခြင့္အေရးလို႕ ေအာ္ေနတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္မဟုတ္ပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူဖက္ကေန အားေပးေနၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိူင္ငံနဲ႕ တိုင္းရင္းသားရခိုင္မ်ားကို ဝိုင္းဝန္း ေစာ္ကားေနၾကတာနဲ႕အတူတူပါပဲ။

လူအခြင့္အေရးထက္ အမ်ိဳးသားေရးက ပုိအေရးႀကီးတယ္လုိ႔ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိသူ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔ ျမန္မာျပည္ဖြား မူဆလင္ဘာသာဝင္ေတြက ေတာင္းဆုိၾကတယ္။ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံက တာလီဘန္အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ျမန္မာျပည္ဖြား မူဆလင္ေတြက လက္မခံဘဲ ေသြးစည္းမႈကုိ ျပသခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ ၾကည့္ရင္ ဘဂၤလီ တခ်ိဳ႕ဟာ အၾကမ္းဖက္ တာလီဘန္အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈရွိတာ သက္ေသျပေနတယ္။ ဘဂၤလီမ်ားက မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေနတာနဲ႕ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ လူသတ္ မုဒိန္းက်င့္လုပ္ရပ္ကို ဘာသာေရး ျပႆနာျဖစ္သြားေအာင္ ဝိုင္းဝန္းျပီး လိမ္လည္ မ်က္လွည့္ျပၾကတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး စကားလုံးသုံးျပီး ျပႆနာကို ေျပာင္းလဲလိုက္ၾကတယ္။ ဒါဆို ဘာသာေရးျပႆနာအျဖစ္ ရွဳျမင္ေအာင္ လုပ္သူေတြ လူ႔အခြင့္အေရးပါလို႔ ရွဳျမင္ေအာင္လုပ္သူ ေျပာသူေတြဟာ တရားမွ်တမႈ မွန္ကန္မႈ ရိွမရိွ ကိုယ့္ကိုကုိယ္ အရင္ျပန္ေဝဖန္ ဆန္းစစ္သင့္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ အတူတကြေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွာေတာင္မွပဲ လူမ်ဳိးစုမတူရင္ ျပႆနာပိုၾကီးတယ္။ အျမင္ပိုေစာင္းပါတယ္။ မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္တဲ့ ျပႆနာဆိုတာဟာညြန္ၾကားခ်က္နဲ႕ အစီအမံလုပ္ျပီး ရခိုင္ေတြအေပၚမွာ ဘဂၤလီတခ်ိဳ႕က စနစ္တက် က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရာဇဝတ္မူေတြပါ။ ယခင္ကလည္း ေက်ာက္ပန္းႏုရြာဘက္ လိွဳဏ္ဂူတခုထဲမွာ လက္နက္ခဲယမ္းေတြသိမ္းဆည္းထားျပီး ျမစ္ေၾကာင္းကေန ဘဂၤလိီေတြ ဝင္ေရာက္လာတာဟာ ရခိုင္ေဒသခံေတြကို သတ္ျဖတ္ျပီး နယ္ေျမသိမ္းဖို႕ဆိုတာ လုံေလာက္တဲ့အေၾကာင္းတစ္ခုမဟုတ္လား။ ဘဂၤလီေတြဘက္ လိုက္ေအာ္ေနတဲ့ ေဒါက္တာဇာနည္ရဲ႕ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့စကားေလးကိုပဲ သက္ေသအျဖစ္ လုံေလာက္ေအာင္ ဘဂၤလီအေရးေတြးမိသမွ်ေဆာင္းပါးမွာ ေဖၚျပေပးခဲ့ပါတယ္။

တာလီဘန္ အၾကမ္းဖက္ လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔

အကူအညီေပးတာကို လက္ခံေပမယ့္ မမွန္မကန္ မဟုတ္မတရားလုပ္ေနတာေတြ လူထုနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အေပၚ လူလည္က်တာမ်ဳိးေတြကိုေတာ့ ေဖၚထုတ္အေရးယူပစ္ရမွာပါပဲ။ အစၥလာမ္ႏုိင္င္ငံျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လို အင္ဂ်ီအိုေတြမ်ားစြာ လက္ခံထားတဲ့ႏိုင္ငံေတာင္ အင္ဂ်ီအိုိအဖြဲ႔ ၅၀၀၀နီးပါး ဖ်က္ပစ္လိုက္ျပီး ကန္႕သတ္ခ်က္ေတြ ဥပေဒေတြ တိုးျပီးခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႕စီမံေနတယ္ဆိုရင္ အင္ဂ်ီအိုဆိုတာ လက္ခံတိုင္းမေကာင္းဘူး ဆိုတာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မူေတြဟာ မူဆလင္ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြနဲ႕ အင္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္းေတြ ပါဝင္လႈံ႔ေဆာ္လို႔ဆိုတာကိုလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က ထုတ္ေဖၚဝန္ခံထားတာပါ။ ဘဂၤလီေဒသမွာလည္း ေမာ္လဝီေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မူေတြကို အဓိကၾကိဳးကိုင္ေနသူေတြျဖစ္လို႕ ဘာသာေရးကို အတင္းလိုင္းသြင္း ေအာ္ဟစ္ေပးေနၾကတာပါ။ ဘဂၤလီႏွင့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား အေရးအခင္းအတြင္း အင္ဂ်ီအိုေတြ ရုံးတင္စစ္ေဆးျခင္းခံေနရတာေတြဟာ ရခိုင္ေဒသမွာတာဝန္ယူေနတဲ့ အင္ဂ်ီအိုေတြမမွန္ဘူးဆိုတာကို သက္ေသျပေနတာပါပဲ။