ျမန္မာ့ဆားလုပ္ငန္း အေျခမလွ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိက ဆားအထြက္ဆံုးေနရာဟာ ဧရာဝတီတိုင္းပါ (ဓာတ္ပံု- Save the Children)
ဧရာ၀တီသတင္းဌာန. ၁၉ရက္ေန႔ ေအာက္တုိဘာ ၂၀၁၂ —- ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိက
ဆားအထြက္ဆံုးေနရာျဖစ္တဲ့ ဧရာဝတီတိုင္း ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ က နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း
မုန္တိုင္း ဒဏ္ထိၿပီး ကတည္းက ျမန္မာ့ဆားလုပ္ငန္းဟာ ထိုးက်သြားခဲ့ရာကေန အခု
၂၀၁၁၊ ၂၀၁၂ ရာသီမွာ ပိုၿပီးဆိုး လာတဲ့အတြက္ ဆားလုပ္ ငန္း
ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာေရး ခက္ခဲတဲ့ အေနအထားနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾကရ ပါတယ္။၂၀၀၈ ခုႏွစ္မတိုင္မီက ျမန္မာ့ဆားလုပ္ငန္းမွာ ဆားၾကမ္းထုတ္လုပ္သူ၊ ကုန္ေခ်ာထုတ္လုပ္သူ၊ ကုန္သည္ စတဲ့ အဆင့္ဆင့္မွာ ပံုမွန္လည္ပတ္မႈေတြရွိေနေပမယ့္ ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းမွာရွိတဲ့ ဆားကြင္းေတြ နာဂစ္မုန္တိုင္းရဲ႕ ဝါးမ်ဳိျခင္းကို ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆားေစ်းကြက္ႀကီး ကေမာက္ကမေတြျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆားအထြက္ႏႈန္းဟာ တႏွစ္ကို တန္ခ်ိန္ ပ်မ္းမွ် ၃ သိန္းခြဲ ဝန္းက်င္မွာရွိၿပီး ဧရာဝတီတိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကဆားထုတ္လုပ္မႈ အမ်ားဆံုးေနရာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္နဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္း တို႔ကလည္း ထုတ္လုပ္ၾက ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တႏွစ္ ဆားသံုးစြဲမႈႏႈန္းဟာ တန္ခ်ိန္ ၂ သိန္းေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ထြက္ရွိတဲ့ဆားေတြရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက စားသံုးသူ ကို မွီခိုအားျပဳေနရၿပီး အဓိက ျဖဳန္းအားေကာင္းမယ့္ ဆပ္ျပာစက္ရုံေတြနဲ႔ စကၠဴစက္ရုံေတြ အပါအဝင္ စက္မႈကုန္ၾကမ္းဖက္မွာ အသုံးျပဳမႈက ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေတာင္မရွိဘူးလို႔သိရပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ ဆားကို အဓိကအားျဖင့္ ဟင္းခတ္မႈန္႔အျဖစ္ သံုးၿပီး၊ ငပိ၊ ငါးေျခာက္လုပ္ငန္း၊ အခ်ဥ္သိပ္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အသံုးမ်ားပါတယ္။
နာဂစ္ေၾကာင့္ ဧရာဝတီတိုင္းက ဆားလုပ္ငန္းေတြပ်က္စီးၿပီး ဆားအထြက္ႏႈန္းက်သြားတဲ့ အခ်ိန္ ျပည္တြင္း ဆားျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္မႈ လိုအပ္လာတဲ့အခါမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံထုတ္ ဆားေတြဟာ မဲေဆာက္-ျမဝတီ လမ္းေၾကာင္း၊ ေကာ့ေသာင္း၊ တာခ်ီလိတ္ စတဲ့ နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္းေတြကေန ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ၿမိဳ႕ႀကီးေတြထိ ေစ်းကြက္ေနရာ ဝင္ယူလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္း သူတို႔ႏိုင္ငံထုတ္ ဆားေတြကို တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ မူဆယ္ ၁၀၅ မိုင္လမ္းေၾကာင္းကေန ျမန္မာ့ ဆားေစ်းကြက္ထဲကို ဝင္လာခဲ့ပါတယ္။
နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး ၂ ႏွစ္အၾကာမွာ ဧရာဝတီတိုင္းက ဆားလုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း သူတို႔လုပ္ငန္းေတြျပန္စလာၾကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ဆားလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ဆားထုတ္လုပ္မႈေတြဟာ အရင္ထက္ ပိုမ်ားလာသလို၊ ထိုင္းနဲ႔ တရုတ္က ဝင္တဲ့ ဆားေတြဟာလည္း ေစ်းကြက္ထဲမွာ ဝင္ေရာက္ေနရာယူေနတ့ဲအတြက္ သံုးစြဲမႈအားထက္ ထုတ္လုပ္မႈအားေတြကပိုမ်ားေနၿပီး ဆားေစ်းေတြ က်ကုန္ပါတယ္။
ရန္ကုန္တိုင္း ဆားလုပ္ငန္းရွင္းမ်ားအသင္းဝင္ ဦးျမင့္သိန္း က “အခုႏွစ္ေတြဆိုရင္ အဆိုးဆံုး အေျခအေနျဖစ္လာတာေပါ့၊ ဆားမွာ ဆိုရင္ အပိုင္း ၃ ပိုင္းရွိတာကိုး ထုတ္လုပ္သူ၊ ႀကိတ္ခြဲတဲ့လူ၊ ျဖန္႔ျဖဴးတဲ့လူရွိတယ္၊ အဆိုးဆုံးခံရတဲ့လူက ထုတ္လုပ္တဲ့လူ၊ ဒုတိယ က ဆားေခ်ာထုတ္လုပ္တဲ့ ႀကိတ္ခြဲတဲ့လူ၊ တတိယက ျဖန္႔ျဖဴးတဲ့ ကုန္သည္ေပါ့ဗ်ာ” လို႔ လက္ရွိႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆားေစ်းကြက္အိုင္ေနတဲ့ အတြက္ တရုတ္ကလည္း သူတို႔ဆားေတြကို ထပ္ၿပီးမသြင္းေတာ့ေပမယ့္ ျမန္မာ စားသံုးသူေတြ လက္ခံမႈနဲ႔ ထိုင္းက ဆားေတြကေတာ့ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အထိုင္က်ေနပါၿပီ။
ရန္ကုန္တိုင္း ဆားကုန္သည္မ်ားအသင္းက “အခုဆို ယိုးဒယားက ဆားေတြက က်ေနာ္တို ႔ေစ်းကြက္ကို ဝင္ၿပီးေတာ့ ယွဥ္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ထုတ္လုပ္ပံုျခင္း မတူဘူး၊ quality ပိုင္းဆိုင္ရာလည္းမတူဘူး၊ အဲဒီမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ကေစ်းကြက္ကို အတိုင္းအတာတခုထိ ေပးလိုက္ရတယ္၊ ေနာက္တခ်က္ကလည္း ထုတ္လုပ္မႈကလည္းမ်ားေနတယ္၊ မ်ားေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ေစ်းကြက္ေပ်ာက္တဲ့ သေဘာေပါ့”လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။
ရန္ကုန္၊ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ မွာေနတဲ့ အိမ္ရွင္မတစ္ဦးကေတာ့ “က်မတို႔ကေတာ့ ထိုင္းကလာတဲ့ ဆားကိုပဲသံုးတယ္။ သူက သၾကားေလးလိုပဲ ၾကည္ေနတာပဲ၊ ပိုၿပီးသန္႔တယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာထင္မိတယ္ေလ။ စူပါမားကတ္ေတြမွာဝယ္လို႔ရပါတယ္။ ျမန္မာ ဆားေတြကိုေတာ့ ဒညင္းသီးစိမ္တာတို႔၊ မုန္လာဥခ်ဥ္ သိပ္တာတို႔သံုးတယ္၊ အႀကိဳက္ေတာ့မတူၾကဘူးေပါ့ တခ်ဳိ႕ၾကေတာ့လည္း ျမန္မာဆားက ပိုၿပီးေလးတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာဆားကိုပဲသံုးၾကတယ္” လို႔ဆိုပါတယ္။
ဆားေစ်းေတြထိုးက်ေနတဲ့အတြက္ အဓိကဆားထုတ္လုပ္သူေတြမွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ အရႈံးေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနၾကရၿပီး နာဂစ္ျဖစ္အၿပီး ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ ဧရာဝတီတုိင္း အတြင္းက ဆား လုပ္ငန္းဧက ၂၃၄၅၀ ေက်ာ္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ဆားထုတ္လုပ္သူ ၈၀၀ ခန္႔အနက္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရပ္တန္႔သြားပါတယ္။
လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ဆားလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမင့္ႏိုင္ ကလည္း “က်ေနာ္တို႔ ဆားထုတ္လုပ္သူေတြဘက္မွာ တပိႆာကို က်ပ္ ၄၀ ေလာက္က်တယ္၊ ေရာင္းေစ်းကြက္မွာက ၃၅ က်ပ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမွမကိုက္ေတာ့ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕က ရပ္ပစ္ လိုက္ၾကတာ” လို႔ဆိုပါတယ္။
ဆားထုတ္လုပ္သူေတြ ကစၿပီးအဆင့္ဆင့္အရႈံးေပၚၿပီး တႏိုင္ငံလံုးမွာ ဆားထုတ္လုပ္သူ ဦးေရ ပ်မ္းမွ် ၂၀၀၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့အထဲက ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ၂၀၁၀ ကေနၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ၾကားမွာ ရပ္တန္႔လိုက္ရၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္း ဆားလုပ္ငန္းရွင္ အသင္းကလည္း ေျပာပါတယ္။
ဆား ေစ်းကြက္မေကာင္းေတာ့ သယ္ယူ၊ ပို႔ေဆာင္ စရိတ္နဲ႔ ထုတ္လုပ္မႈ စရိတ္ေတြ မကိုက္ေတာ့တဲ့အတြက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ထဲမွာပဲ ရပ္ပစ္ခဲ့ၿပီး အျခားလုပ္ငန္း တခုကို ေျပာင္းလဲလုပ္ကိုင္ေနရတယ္လို႔ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ “ေအာင္သီဟ” အိုင္အိုဒင္း ဆား ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းကလည္း ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအလုပ္ရပ္နားလိုက္ေတာ့ အလုပ္သမားေတြလည္း အလုပ္ကေနရပ္နား လိုက္ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ေစ်းကြက္ထဲမွာ ဆားေစ်းက တအားထိုးက်ေနေတာ့ ေရခ၊ မီးခ စရိတ္အေထြေထြနဲ႔ လုပ္ေနရတဲ့က်ေနာ္တို႔မွာက မကိုက္ေတာ့ ဘူး၊ အဲတာနဲ႔ ရပ္ပစ္လိုက္တာ၊ အခု တခ်ဳိ႕လုပ္ေနၾကတုန္း၊ သူတို႔လည္း မဟန္ပါဘူးဗ်ာ” လို႔ ရပ္နားလိုက္တဲ့ ေအာင္သီဟ ဆားေခ်ာ ထုတ္လုပ္သူက ရွင္းျပပါတယ္။
အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆားလုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈေကာင္းတဲ့ အခ်က္က ဆားကို စားသံုးကုန္ဖက္မွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိၿပီး စက္မႈကုန္ၾကမ္းဖက္မွာ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အသံုးျပဳ ႏိုင္တဲ့ အတြက္ အဓိကအားသာခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီအေျခအေနေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆားက ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔ႏိုင္မႈ၊ ထိုးေဖာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြ မရွိေသးဘူး လို႔လည္း ဆားလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။
တႏွစ္ ဆားထုတ္လုပ္မႈႏႈန္းက ၃ သိန္းခြဲဝန္းက်င္ရွိေနၿပီး ျပည္တြင္းစားသုံးႏိုင္မႈႏႈန္းက ၂ သိန္းပဲရွိတဲ့ အတြက္ ၁ သိန္း ေက်ာ္က ေစ်းကြက္ထဲမွာ ပံုေနပါတယ္။ ဒီလိုပိုေနတဲ့ဆားေတြကို သံုးစြဲမေပးႏိုင္မျခင္းေတာ့ ဆားေစ်းကြက္က လည္ပတ္မႈ ေကာင္းလာမွာမဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ဆားလုပ္ငန္းရွင္ေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
အခုလို အခက္ခဲေတြႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ျမန္မာဆားလုပ္ငန္း ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္လာႏိုင္ေရးအတြက္ စက္မႈကုန္ၾကမ္းဖက္တြင္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္လိုအပ္တဲ့ အတြက္ ဆားကိုအသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ စက္ရုံလုပ္ငန္းေတြကို ပိုမိုလုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳေပးဖို႔နဲ႔ ျမန္မာဆားေတြကို အရည္အေသြးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးတို႔လိုအပ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းဆားလုပ္ငန္းရွင္းအသင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆိုပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ စက္မႈကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ တိုးသံုးႏိုင္ေအာင္လုပ္ေပးရမွာေပါ့၊ ေနာက္တခုကေတာ့ နည္းပညာေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီလိုမွ မလုပ္ ေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္၊ လက္ရွိအေနအထားအရ က်ေနာ္တို႔ ဆားလုပ္ငန္းရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ ရင္ေလးစရာပါ” လို႔ ရန္ကုန္တိုင္း ဆားလုပ္ငန္းရွင္းမ်ားအသင္းဝင္ ဦးျမင့္သိန္း က ေထာက္ျပေျပာဆိုပါတယ္။
ဆားလုပ္ငန္းရွင္ ေတြက လက္ရွိျပည္တြင္းမွာ မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဆားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းကို ဖြဲ႔စည္းၾကဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းထြက္ဆားေတြကို စက္မႈကုန္ၾကမ္းလုပ္ငန္းေတြမွာ သံုးစြဲေပးႏိုင္ဖို႔ ေနျပည္ေတာ္ တက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။
ေက်ာ္ခ
No comments:
Post a Comment