လက္ပံေတာင္းေတာင္မွ ႏွစ္ ၄ဝ စီမံကိန္းတြင္ ေၾကးနီတန္ခ်ိန္ သိန္းေပါင္း ၇၅ သိန္း ထြက္ရွိမည္ဟု ဝမ္ေပါင္ ခန္႔မွန္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံသား ပညာရွင္မ်ား မပါေသာ္လည္း သမၼတႀကီး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို ေလးစားေၾကာင္း ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီေျပာၾကား

လက္ပံေတာင္းေတာင္မွ ႏွစ္ ၄ဝ စီမံကိန္းတြင္ ေၾကးနီတန္ခ်ိန္ သိန္းေပါင္း ၇၅ သိန္း ထြက္ရွိမည္ဟု ဝမ္ေပါင္ ခန္႔မွန္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံသား ပညာရွင္မ်ား မပါေသာ္လည္း သမၼတႀကီး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို ေလးစားေၾကာင္း ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီေျပာၾကား 

by moethiha aung

  ဒီဇင္ဘာလ ၀၆၊ ၂၀၁၂

Mr. Dong Yenfei

ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္တြင္ မံုရြာ ခ႐ိုင္ရွိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဆက္လုပ္သင့္ မသင့္ အပါအဝင္ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္မႈမ်ားအား အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္း မႈျဖစ္ပြား ခဲ့သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ အတြက္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုးမွ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းေပးမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍  ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ စီမံခန္႔ခြဲမႈ မန္ေနဂ်ာ Mr.Dong Yunfei က “ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အေနာက္ ႏိုင္ငံသား ပညာရွင္ေတြ မပါလို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ပံုစံ မဟုတ္ေပမယ့္ သမၼတႀကီးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကုမၸဏီ အေနနဲ႔ ေလးစားပါတယ္” ဟု ျမန္မာအင္ဒီပဲန္ဒင့္သို႔ ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္တြင္ ေျပာသည္။

အဆိုပါ  ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းရျခင္းမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး၊ မံုရြာခ႐ိုင္၊ ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းတြင္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ ရွိေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေၾကးနီမိုင္း လုပ္ငန္း ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ သင့္မသင့္ႏွင့္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္၊  နံနက္ ၃ နာရီတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ဆႏၵျပမႈ ျဖစ္စဥ္ မ်ား ထိန္းသိမ္းျခင္း လုပ္ငန္းတို႔မွ အေျခအေန အမွန္ ေဖာ္ထုတ္ရန္အတြက္ ျဖစ္ၿပီး ယင္း “စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္” ၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဒၚေအာင္ ဆန္း စုၾကည္ အပါအဝင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၃ဝ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း တာဝန္ေပးအပ္ ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၉၂/၂ဝ၁၂၊  ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း ဒီဇင္ဘာ၊ ၃ ရက္တြင္ အဆိုပါ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အား ဥကၠ႒ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၆ ဦးျဖင့္ ျပင္ဆင္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး အပိုဒ္ ၂ ပါ စာသား အခ်ိဳ႕အား ပယ္ဖ်က္၊ ျဖည့္သြင္းမႈမ်ားႏွင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အေနျဖင့္ လိုအပ္ခ်က္ ရွိပါက လုပ္ငန္း ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၊ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္မ်ား ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး၏ စီစဥ္ေပးမႈျဖင့္ တာဝန္ေပး အပ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းသည့္ အမိန္႕ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၉၅/၂ဝ၁၂ ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာကာ  ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး၏ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ ရက္စြဲပါ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အား လႊမ္းမိုး ပယ္ဖ်က္လိုက္ေၾကာင္း ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာသည္။

အဆိုပါ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတမွ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က အဆိုပါေၾကးနီစီမံကိန္း သည္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအား လိုက္နာမႈ ရွိ မရွိ  ေဆာင္ရြက္ သင့္သည့္ နည္းပညာ ပစၥည္းမ်ားအသံုးျပဳ၍ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္မႈရွိ မရွိ၊ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေၾကာင့္ လူမႈဝန္းက်င္ႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အေပၚ သက္ေရာက္သည့္ ေကာင္းက်ိဳး ဆုိးက်ိဳးမ်ား၊ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၊ ျပည္သူ လူထုႏွင့္ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္မ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိ/ မရွိ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ႏွင့္ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ဆိုင္ရာ အႀကံ ျပဳခ်က္မ်ား၊ ယင္းစီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္၍ စိစစ္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ေကာ္မရွင္က ယူဆေသာ အေၾကာင္း အရာမ်ား၊ ေကာ္မရွင္၏ အေထြေထြ သံုးသပ္ တင္ျပခ်က္ႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား အစရွိသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား အေပၚ ျဖစ္စဥ္ အမွန္ ေပၚေပါက္လာေစေရး စံုစမ္း စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ ဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား တိုးတက္ေစေရး တို႔အတြက္ သံုးသပ္ခ်က္ ႏွင့္တကြ အႀကံျပဳ တင္ျပရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ ထုတ္ ျပန္ေၾက ညာခ်က္ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။

သို႔ျဖစ္ရာ အဆိုပါ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕ စည္းသည့္ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအရ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အေန ျဖင့္ ေၾကးနီ စီမံကိန္း သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္ အက်ိဳးရွိ မရွိ၊ ေၾကးနီစီမံ ကိန္းရပ္ဆိုင္းရန္ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား၊ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္မႈအေပၚ ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သည့္ သံဃာေတာ္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရသည့္အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္၊ ေၾကးနီ စီမံကိန္းအား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ရန္ သင့္ မသင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇပ္ႏွံမႈအား ရပ္ဆိုင္းရန္ သင့္မသင့္ စသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအား ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ရပ္အမွန္ ေပၚေပါက္ ေစရန္ စစ္ေဆးမႈျပဳရန္ ဆိုသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား မပါရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။

ယင္းအျပင္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္း သည့္ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ ၉၅/၂ဝ၁၂တြင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ သည္ “ဆႏၵျပျဖစ္စဥ္မ်ား ထိန္းသိမ္းျခင္းတို႔အေပၚ အေျခအေန အမွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္အတြက္” ဆိုသည့္ စကားရပ္ မပါရွိေတာ့ သည္ ကို ေတြ႕ရသည္။

၇၈၆၇.၇၈ ဧက(၃၂.၁၆ စတုရန္းကီလိုမီတာ)ရွိသည့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းရွိ သတၱဳသိုက္ သည္ စစ္ကိုင္း တိုင္း ေတာင္ဘက္တြင္ ရွိသည့္  စပယ္ေတာင္၊ စပယ္ေတာင္ (ေတာင္)၊ ေၾကးစင္ေတာင္ ႏွင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စေသာ သတၱဳသိုက္ ၄ ခုရွိသည့္္ မံုရြာ ေၾကးနီစီမံကိန္းတြင္ အထက္ပါ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ သတၱဳသိုက္သည္ ပမာဏ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ၿပီး ယင္းသတၱဳသိုက္ ၄ သိုက္ေပါင္းပမာဏ ၏ ၇၅% ထြက္ ရွိေၾကာင္း၊ လက္ရွိ ကာလတြင္ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ဆဲ ကာလျဖစ္ၿပီး ၂ဝ၁၃ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ တြင္ စတင္ကာ စမ္းသပ္ ထုတ္လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း၊ မံုရြာ ေၾကးနီစီမံကိန္းမွ ထုတ္လုပ္ေသာ ေၾကးနီ သတၱဳစင္ မ်ားသည္ (LME) သတ္မွတ္ စံႏႈန္း အဆင့္(A) ရွိသည့္အျပင္ ေၾကးနီ သန္႕စင္မႈ ၉၉.၉၉၃၅% ရွိေၾကာင္း ျမန္မာဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ သိရသည္။

ျမန္မာဝမ္ေပါင္(Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီ၏ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္း လုပ္ငန္းခြင္အား ယခုႏွစ္ ဇြန္ ၄ ရက္ကတည္းကပင္ ယာယီရပ္ဆိုင္းထားေၾကာင္း၊ ရပ္ဆိုင္းဆဲ ကာလ တြင္ပင္ သက္ဆိုင္ ရာ ေဒသခံမ်ား၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအား ညိႇႏိႈင္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၾသဂုတ္ ၂၁ ရက္တြင္ မိမိတို႔ကုမၸဏီ၏ လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားမွ လာေရာက္ တားဆီးမႈ မ်ားရွိေၾကာင္း၊ ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ ၿပီးခ်ိန္မွစကာ မိမိတို႔ကုမၸဏီအား ကန္႔ကြက္ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္သည့္အေျခအေနမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္ လာကာ သံဃာေတာ္ ၂ဝဝ ခန္႔ႏွင့္ ေဒသခံ စုစုေပါင္း ၇ဝဝ ေက်ာ္ ၈ဝဝ ဝန္းက်င္ခန္႔သည္ လူဝင္ေပါက္၊ ကားဝင္ေပါက္ မ်ားကို ပိတ္ဆို႔ထား ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခင္က ေလ်ာ္ေၾကး ကဲ့သို႔ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားသာ ေတာင္းဆိုၾကေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါဝင္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ မူ ႏိုင္ငံ ေရးဆိုင္ရာ ေတာင္းဆိုခ်က္ အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း၊  သို႔ျဖစ္ရာ မိမိတို႔ ကုမၸဏီ အေနျဖင့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးေရး ကဲ့သို႔ေသာ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းမႈမ်ားကို သာလွ်င္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၂၉ ရက္၊ ညေနတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ မိမိတို႔ ကုမၸဏီ ေဆြးေႏြးခဲ့ ရာတြင္လည္း ယင္းအခ်က္မ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း ျမန္မာအင္ဒီပဲန္ဒင့္သို႔ ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီမွ Mr.Dong Yunfei က ေျပာသည္။

၂ဝ၁ဝခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ မံုရြာ ေၾကးနီ စီမံကိန္းအား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ စီမံကိန္း တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈမ်ားအား အခ်ိဳးက် ခြဲေဝမႈ သေဘာတူညီခ်က္ Production Sharing Contract (PSC) စနစ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ Myanmar Economic Holding Ltd. (ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္) ႏွင့္ Wanbao Mining တို႔သည္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကၿပီး ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလမွစတင္ကာ မံုရြာ ေၾကးနီ စီမံကိန္းရွိ စပယ္ေတာင္ႏွင့္ ေၾကး စင္ေတာင္ စီမံကိန္း (S&K Project) မ်ားအား ထို အခ်ိဳးက် ခြဲေဝမႈ သေဘာ တူညီခ်က္ Production Sharing Contract (PSC) စနစ္ျဖင့္ပင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

စပယ္ေတာင္ႏွင့္ ေၾကးစင္ေတာင္ စီမံကိန္း (S & K Project) မ်ား၏ တိုးခ်ဲ႕စီမံကိန္း အျဖစ္ ထိုလက္ပံေတာင္း ေတာင္ စီမံကိန္းအား Wanbao Mining ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တရားဝင္ လီမိတက္တစ္ခုျဖစ္သည့္ ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ  တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လ်က္ရွိၿပီး ယင္း လက္ပံေတာင္းေတာင္အား ဘူမိသေဘာအရ ေၾကးနီ ထြက္ရွိမႈကို တြက္ခ်က္ခဲ့ရာ တစ္ေတာင္လံုးတြင္ သန္႔စင္ၿပီးသား ေၾကးနီတန္ခ်ိန္ သိန္းေပါင္း ၇၅ သိန္းခန္႔ ထုတ္ယူႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုေတာင္မွ ထုတ္ကုန္ စြမ္းအားျပည့္ ႏွစ္စဥ္တန္ခ်ိန္ ၁ သိန္း ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ Mr. Dong Yunfei ၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။

အထက္ပါ စီမံကိန္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ ကိစၥရပ္မ်ား မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြား ရေၾကာင္း၊ ျမန္မာအင္ဒီပဲန္ဒင့္မွ ေမးျမန္းခဲ့ရာ “ကိုယ့္စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ရွိဖို႔ လိုအပ္လို႔ ျဖစ္ ရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္” ဟု Mr. Dong Yunfei က သံုးသပ္ ေျပာၾကားကာ ယခုအခါတြင္မူ မိမိတို႔ အေနျဖင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားအား ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိစြာျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။

ေဒသခံမ်ားမွ စတင္ကန္႔ကြက္ လာၾကသည့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ကပင္ မိမိတို႔မိခင္အစိုးရ (တ႐ုတ္ အစိုးရ) မွ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္သူမ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ ပဋိပကၡ မျဖစ္ပြားရန္ ၫႊန္ ၾကား ထားေၾကာင္း၊ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ၾကသည့္ သံဃာေတာ္ မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားသည္ စီမံကိန္းစခန္းမ်ား၏ လူဝင္ေပါက္မ်ား၊ ကားဝင္ေပါက္မ်ား ကို ပိတ္ဆို႔ ထားၾကျခင္းေၾကာင့္ စီမံကိန္းအတြင္းတြင္ ပိတ္မိေနၾကသည့္ အတြက္ ပိတ္မိခ်ိန္ ၾကာျမင့္လာပါက အသက္ အႏၲရာယ္ ရွိႏိုင္သည္ကို သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရသို႔ တင္ျပခဲ့ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း အား ကန္႔ကြက္ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကို ႏိုဝင္ဘာ၊ ၂၉ရက္၊  နံနက္ ၃ နာရီခန္႔တြင္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားမွ လူစုကြဲေစရန္ ေဆာင္ရြက္မႈမွ သံဃာေတာ္အပါး ၂ဝ ခန္႔ႏွင့္  ျပည္သူအခ်ိဳ႕ ထိခိုက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ကုမၸဏီ အေနျဖင့္ လြန္စြာ ဝမ္းနည္းမိပါေၾကာင္း Mr.Dong Yunfei က ေျပာသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ယာယီရပ္ ဆိုင္းထားသည့္ အဆိုပါ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုမၸဏီ အေနျဖင့္ “ ဥပေဒႏွင့္ ကိုက္ညီစြာ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို ထားေသာေၾကာင့္ ဥပေဒႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ၊ စီမံကိန္းသည္ ႏွစ္ ၃ဝ+၅+၅ စီမံကိန္း ျဖစ္ သည့္အျပင္  စီမံကိန္းမွ ထုတ္ယူရ ရွိသည့္ ေၾကးနီထြက္ကုန္ ပမာဏ၏ ၁ဝဝ% လွ်င္ ၄% အား Royalty အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၈% အား Commercial Tax အေနျဖင့္ ေသာ္ လည္းေကာင္း ေပးအပ္ ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဝင္ေငြ၏ ၁၅% ကို ဝင္ေငြခြန္ အျဖစ္ အစိုးရအား ေပးအပ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရသို႔ ေပး အပ္ရမည့္ အခြန္မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္း တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္မႈ၏ ကုန္က်စရိတ္မ်ားကို ႏုတ္ပယ္ကာ ေနာက္ဆံုး ဝင္ေငြ၏ ၅၁% အား Myanma Economic Holding Ltd. (ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္) ႏွင့္ က်န္ရွိမည့္ ၄၉%ကိုသာလွ်င္ ျမန္မာဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ ရရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Mr.Dong Yunfei က ဆိုသည္။

ေၾကးနီတူးေဖာ္မႈ ယာယီရပ္ဆိုင္း ထားျခင္းေၾကာင့္ တစ္လလွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သိန္း ၂ဝ ေက်ာ္ခန္႔ ဆံုး႐ႈံးေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းကိုသာ ယာယီ ရပ္ဆိုင္းထားၿပီး စပယ္ေတာင္ႏွင့္ ေၾကး စင္ေတာင္စီမံကိန္း (S & K Project) မ်ားကို ရပ္ဆိုင္းထားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သတ္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြသတ္မွတ္မႈမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းနယ္ေျမအတြင္းရွိ အေဆာက္အအံု မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအား Myanmar Economic Holding Ltd. (ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္)မွ စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ကုမၸဏီအေနျဖင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို လိုလားသည့္ အျပင္ ထိုသို႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈရွိမွသာလွ်င္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္ တရားဝင္ ခံစားခြင့္ မ်ားအား ခံစားႏိုင္မည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီမွ စီမံခန္႔ခြဲမႈ မန္ေနဂ်ာ က ေျပာသည္။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ယခုကဲ့သို႔ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာ မွ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံ လိုသူမ်ား အေပၚ မည္သို႔ သက္ေရာက္ သြားႏိုင္ေၾကာင္း Mr.Dong Yunfei အား ေမးျမန္းခဲ့ရာ “ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္မယ့္သူေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာ ေသခ်ာတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြက ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ သူေတြပဲ။ သူတို႔က ပုဂၢလိက စီးပြားေရးအေနနဲ႔ လာမွာ။ မျမတ္ဘဲနဲ႔ေတာ့ လာမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု သံုးသပ္ေျပာၾကား ကာ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း ဥပေဒကို လိုက္နာသင့္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ား တြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ဥပေဒ ေလးစား လိုက္နာမႈ မ်ားသည္ ပိုမိုလိုအပ္ေၾကာင္း ယင္းက ဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ မည္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ “စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္”တြင္ ႏိုင္ငံျခားမွ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္ မ်ား ပါဝင္ရန္ ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီမွ လိုလား သည္ကို ေမးျမန္းခဲ့ရာ မိမိတို႔မိခင္ ႏိုင္ငံ (တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ) တြင္လည္း ထိုကဲ့သို႔ ပဋိပကၡ ကိစၥရပ္မ်ား ေျဖရွင္းရာတြင္ ပဋိပကၡတြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိသည့္ အျခားသူ (Third Party) အျဖစ္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ ပညာရွင္မ်ားကိုပါ ပါဝင္ေျဖရွင္းေစေလ့ ရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ သမၼတႀကီး၏ ဆံုးျဖတ္မႈကို မိမိတို႔ အေနျဖင့္ ေလးစားပါေၾကာင္း Mr. Dong Yunfei က ေျဖၾကား သည္။

အဆိုပါ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ပဋိပကၡႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စံုစမ္းစစ္ ေဆးေရးေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ မ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒ၊ သက္ ေသခံ ဥပေဒတို႔ႏွင့္အညီ စံုစမ္းစစ္ ေဆးႏိုင္မည္ ျဖစ္ၿပီး သက္ေသမ်ား ဆင့္ေခၚျခင္း၊ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ေတာင္းေခၚျခင္းႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆး ႏိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာအား ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံသို႔ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္အေရာက္ အစီ ရင္ခံ တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းဆႏၵျပသူမ်ားအား ေျဖရွင္းသည့္ နည္းလမ္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္သည့္ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စည္းရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္တြင္ အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ပါဝင္ ရန္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုး၏ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၉၂/၂ဝ၁၂ တြင္ ဦးကိုကိုႀကီး ႏွင့္ ဦးေပၚဦးထြန္း(ခ) မင္းကိုႏိုင္တို႔၏ နာမည္စာရင္း ထည့္သြင္းထားမႈအား ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လိုျခင္း မရွိေၾကာင္း ၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္း သားမ်ားမွ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္တြင္ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ  ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္တြင္ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းသည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တြင္မူ ဦးကိုကိုႀကီးႏွင့္ ဦးေပၚဦးထြန္း(ခ)မင္းကိုႏိုင္ အပါအဝင္ အခ်ိဳ႕ေသာ လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ တကၠသိုလ္အခ်ိဳ႕မွ ပါေမာကၡခ်ဳပ္မ်ားအား အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္မွ ပယ္ဖ်က္ကာ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္ မရွင္မွ ဦးေက်ာ္ တင့္ေဆြ (သံအမတ္ႀကီး(ၿငိမ္း))အား  ေျပာင္းလဲ တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ Myanma Economic Holding Ltd. (ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္) မွလည္း သမၼတႀကီး ဖြဲ႕စည္းေပးသည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း လိုက္နာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္  ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီမွ လိုအပ္သည့္ စာရြက္ စာတမ္း မ်ား ျပင္ဆင္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ကုမၸဏီသည္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းမႈ စနစ္ဆိုင္ ရာလက္မွတ္၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ ဆိုင္ရာ လက္မွတ္မ်ားအား စကၤာပူႏိုင္ငံမွ ရရွိထားေၾကာင္း၊ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္သူ အခ်ိဳ႔ ေျပာၾကားသကဲ့သို႔ ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အႏၲရာယ္မ်ား ခံစားေနရ သည္ဆိုပါက အခ်က္အလက္ ခိုင္လံုစြာျဖင့္ မိမိတို႔ ကုမၸဏီသို႔ လာေရာက္ အေၾကာင္းၾကားႏိုင္ေၾကာင္း  ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီမွ Mr.Dong Yenfei က ေျပာသည္။

ျမန္မာဝမ္ေပါင္ (Myanmar Wanbao Mining Copper Limited) ကုမၸဏီသည္ Wanbao Mining ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တရားဝင္ လီမိတက္ တစ္ခုျဖစ္သည့္အျပင္ ယင္းကုမၸဏီ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သန္႔စင္ၿပီး ေၾကးနီ မ်ားအား ဂ်ပန္ကုမၸဏီ တစ္ခု ျဖစ္သည့္ မာ႐ူဘီနီ (Marubeni) ကုမၸဏီမွ တစ္ဆင့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ျဖန္႔ျဖဴးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လက္တေလာ ကာလတြင္ သန္႔စင္ၿပီးသား ေၾကးနီ တစ္တန္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၆ဝဝ ခန္႔ ေပါက္ ေစ်းရွိေၾကာင္း Mr.Dong Yenfei ၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။